EGZAMINY WSTĘPNE NA APLIKACJE

Odbycie aplikacji radcowskiej jest w dalszym ciągu uważane za najlepszą drogę do uzyskania tytułu radcy prawnego. Choć można zrobić to na kilka sposobów, szkolenie na aplikacji otwiera nieocenioną możliwość praktycznego przygotowania się do wykonywania zawodu. Tuż po wakacjach ? 25 września ? kolejni adepci prawa będą próbować zasilić szeregi samorządu radcowskiego podczas egzaminu wstępnego na aplikację radcowską.

Nie we wszystkich okręgowych izbach zakończą się na dobre ślubowania radców prawnych po przeprowadzonym w tym roku egzaminie radcowskim, a już przyjdzie czas na przeprowadzenie kolejnego egzaminu wstępnego na aplikację. Minister Sprawiedliwości wyznaczył termin 16. państwowego egzaminu na aplikację radcowską na 25 września. W określonej od wielu lat formule egzaminu zdający rozwiążą test jednokrotnego wyboru, który będzie się składał ze 150 zamkniętych pytań. Udzielenie poprawnej odpowiedzi na co najmniej 100 z nich otworzy kandydatom drogę do przyszłej kariery zawodowej.

Nad przebiegiem egzaminu będą czuwać powołane komisje egzaminacyjne. W skład każdej z komisji egzaminacyjnej wchodzi siedem osób: przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości (sędziowie sądów powszechnych, sądów administracyjnych i Sądu Najwyższego), osoby delegowane przez odpowiednie organy samorządów: adwokackiego, radcowskiego, notarialnego i komorniczego oraz pracownik naukowy będący co najmniej doktorem habilitowanym nauk prawnych. W przypadku aplikacji adwokackiej i radcowskiej w skład komisji wchodzi ponadto prokurator.

W tym samym terminie swoich sił podczas egzaminu wstępnego będą próbować także kandydaci na aplikacje adwokacką, notarialną i komorniczą. Jak pokazują statystyki ? od lat największą popularnością cieszy się jednak aplikacja radcowska. Zdaniem przedstawicieli samorządu radcowskiego to efekt wysokiego poziomu merytorycznego i praktycznego szkolenia oraz uniwersalności zawodu radcy prawnego. Wypracowana przez lata jakość aplikacji radcowskiej wynika z faktu, że przedstawiciele samorządu radcowskiego zdają sobie sprawę, że jednym z jego podstawowych zadań jest szkolenie aplikantów, a celem aplikacji radcowskiej przygotowanie aplikanta do należytego i  samodzielnego wykonywania zawodu radcy prawnego.

Zdający, którzy otrzymają z egzaminu wynik pozytywny, będą uprawnieni ? w ciągu dwóch lat od dnia doręczenia uchwały o wyniku egzaminu ? do złożenia wniosku o wpis na listę aplikantów i rozpoczęcia aplikacji.

Zgłoszenie o przystąpieniu do egzaminu wstępnego na aplikację radcowską należy złożyć w siedzibie komisji kwalifikacyjnej, na obszarze właściwości odpowiedniej rady okręgowej izby radców prawnych. Termin do złożenia zgłoszenia o przystąpieniu do egzaminu wstępnego na aplikację radcowską upływa 11 sierpnia 2021 r. Termin ten nie podlega przywróceniu. Tegoroczna opłata za egzamin wyniesie 1125 zł.

Egzaminy wstępne statystycznie:

• Egzaminy na aplikacje prawnicze od lat cieszą się ogromnym zainteresowaniem absolwentów studiów prawniczych. Ukończenie aplikacji i zdanie państwowego egzaminu zawodowego uchodzi za najprostszą (powszechnie dostępną) i najczęściej wybieraną drogę uzyskania uprawnień do wykonywania zawodów adwokata, radcy prawnego, notariusza czy komornika sądowego.

• Jak wynika z danych Ministerstwa Sprawiedliwości, w 2020 r. do tych egzaminów łącznie przystąpiło 6118 osób, a zdało je 3028 z nich, tj. 49,5% uczestników. Do egzaminu na aplikację adwokacką przystąpiły 2254 osoby, zdało 1157 osób, tj. 51,3%. O przyjęcie na aplikację radcowską ubiegały się 3044 osoby, a egzamin zdało 1497 osób, tj. 49,2%. Do egzaminu na aplikację notarialną przystąpiły 642 osoby, a zdały 223 osoby, tj. 34,7%. Z kolei egzamin na aplikację komorniczą zdawało 178 osób, pomyślny rezultat uzyskało 151 osób, tj. 84,8% zdających. Egzaminy przeprowadziły wówczas 72 komisje egzaminacyjne.

• Ciekawe i pokazujące skalę popularności aplikacji prawniczych jest to, że od 2006 r. łącznie do egzaminów wstępnych przystąpiło niemal 150 tys. magistrów prawa. Najwyższą frekwencję odnotowano w 2009 r., kiedy w tych egzaminach brało udział ponad 14 tys. osób. W ostatnich latach zainteresowanie egzaminami to ok. 6?7 tys. osób rocznie.

• Z zebranych przez 15 lat danych wynika, że co roku statystycznie co drugi absolwent wyższej uczelni prawniczej przystępuje do egzaminu wstępnego na aplikacje. W roku 2020 byli to absolwenci 47 polskich publicznych i niepublicznych uczelni wyższych kształcących na kierunku prawo oraz absolwenci kilkunastu uczelni zagranicznych.

• Nieprzerwanie od 2008 r. uczelnią, której najwyższy odsetek absolwentów przystępujących do egzaminu uzyskuje pozytywny wynik, jest Uniwersytet Jagielloński w Krakowie. Poza nim w 2020 r. w czołówce znaleźli się absolwenci Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Opolskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Uniwersytetu Szczecińskiego. 

• W 2020 r. wśród zdających na wszystkie aplikacje zawodowe 123 osoby wskazały, że przystępują do egzaminu wstępnego po raz piąty lub więcej, z czego 1 osoba po raz 13 i dwie po raz 12.

• 25 osób spośród tych, które przystąpiły do egzaminów w 2020 r., ukończyły studia w roku 2000 lub wcześniej.

• Z analizy przeprowadzonej przez ministerstwo wynika, że statystyczny kandydat na aplikacje: ukończył studia stacjonarne (65,1%); na Uniwersytecie Warszawskim (9%); w 2020 r. (45,9%); z oceną dobry na dyplomie (33,5%); zdawał w Warszawie (32,5%); na aplikację radcowską (49,8%), jest kobietą (64,4%).

• Natomiast statystyczny aplikant:

• ukończył studia stacjonarne (73,1%); na Uniwersytecie Warszawskiem (10,6%); w 2020 r. (55,6%); z oceną dobry plus na dyplomie (37,3%); zdał w Warszawie (33,2%); na aplikację radcowską (49,4%), jest kobietą (62,1%).

• Najtrudniejsze pytanie, z którym poradziło sobie tylko 16,75% zdających egzamin wstępny na aplikację radcowską w 2020 r., brzmiało:

Zgodnie z Kodeksem karnym skarbowym w kwestii udzielenia zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności sąd orzeka niezwłocznie na posiedzeniu; jeżeli sąd uzna, że nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku:

A. umarza postępowanie,

B. kieruje sprawę na rozprawę, a wniosek o udzielenie zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności zastępuje akt oskarżenia,

C. niezwłocznie zwraca sprawę finansowemu organowi postępowania przygotowawczego.

• Najłatwiejsze pytanie na egzaminie wstępnym na aplikację radcowską w 2020 r., na które poprawnie odpowiedziało 97,11% zdających, brzmiało:

Zgodnie z Kodeksem cywilnym do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda:

A. wszystkich współwłaścicieli, a w braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd,

B. współwłaścicieli, których udziały wynoszą co najmniej trzy czwarte, a w braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej jedną czwartą, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd,

C. współwłaścicieli, których udziały wynoszą co najmniej połowę, wyłączona jest możliwość żądania rozstrzygnięcia przez sąd.

• Dla porównania w 2019 r. do egzaminu państwowego na aplikacje radcowską, adwokacką, notarialną i komorniczą przystąpiło przed 59 komisjami ponad 6500 osób. Najwięcej dostało się wówczas na aplikację radcowską. Test zdało 1898 spośród 3429 zdających, czyli ok. 55%. W 2018 r. egzamin zdało 52% kandydatów. W 2017 r. to 54,6% zdających.

• Jak zapewnia Ministerstwo Sprawiedliwości, wyniki egzaminów kilku tysięcy absolwentów wszystkich polskich uczelni prawniczych to cenne źródło informacji, pozwalające dokonać statystycznej oceny jakości przygotowania do tych egzaminów przez uczelnie. Od 2008 r. w Ministerstwie Sprawiedliwości sporządzana jest szczegółowa analiza wyników oraz profilu kandydatów na aplikacje. Wyniki tej analizy co roku prezentowane są na konferencji Ministra Sprawiedliwości z dziekanami wydziałów prawa oraz z władzami samorządów prawniczych, w tym z przedstawicielami Krajowej Izby Radców Prawnych. Powyżej zaprezentowano najciekawsze z nich.