Pierwsze tygodnie lata pokazały, że covid nie odpuszcza. Kolejne turystyczne kraje tworzą nowe bariery ? głównie dla niezaszczepionych. Jak zaplanować tegoroczny wypoczynek i nie zwariować w gąszczu nowych obostrzeń i przepisów poszczególnych krajów?
dziennikarka
Jeszcze u progu czerwca wydawało się, że tego lata wrócimy do względnej normalności. Biura podróży ożyły, wzrosło zainteresowanie ofertą linii lotniczych. Jednak ze względu na wzrost zachorowań na wariant Delta koronawirusa nie są to najłatwiejsze wakacje dla tych, którzy decydują się na zagraniczny wyjazd.
Przyzwyczailiśmy się do tego, że kupujemy bilet lotniczy, rezerwujemy nocleg i ruszamy w drogę. W dobie pandemii to za mało. Od czego zacząć planowanie wakacji?
Paszport covidowy w telefonie
Pierwsza rzecz to sprawdzenie, jakie wymagania stawia turystom wybrany przez nas kraj, a także kraje, przez które będziemy przejeżdżać. Niektóre państwa (np. Albania, Dominikana, Macedonia, Meksyk czy Kostaryka) zdecydowały się na wpuszczanie przybyszów z zagranicy bez żadnych ograniczeń. Do zamknięcia tego numeru ?Radcy Prawnego? nie wymagały ani świadectwa zaszczepienia, ani negatywnego testu PCR czy antygenowego.
Popularna wśród polskich turystów Hiszpania co siedem dni decyduje, czy z danego kraju można wjechać bez testu i świadectwa szczepienia. Na razie od podróżujących z Polski nie jest wymagany ani paszport covidowy, ani test (z wyjątkiem Wysp Kanaryjskich). Obecnie nasz kraj jest na zielonej liście tych, w których jest niski przyrost zachorowań na covid. Ale przy cotygodniowej aktualizacji może się okazać, że między zakupem biletu lotniczego a wylotem coś się zmieniło. Warto też zwrócić uwagę na to, że każdy kraj może mieć swoją listę państw wysokiego i niskiego ryzyka.
Malta stała się pierwszym krajem, który wpuści do siebie tylko zaszczepionych. Po pierwszym tygodniu lipca kiedy nastąpił wzrost zachorowań w tym kraju, władze zareagowały ostrzejszymi restrykcjami dla przyjeżdżających po 14 lipca. Po interwencji Komisji Europejskiej na Maltę mają też móc wjechać niezaszczepieni, ale muszą poddać się kwarantannie, którą odbędą w wyznaczonym do tego hotelu (14 lipca ta korekta jeszcze nie obowiązywała). De facto i tak wyklucza to nieszczepionych planujących wakacje na Malcie, bo kto chciałby spędzić część urlopu na kwarantannie.
Planując zagraniczny urlop, należy też zwrócić uwagę na to, przez jakie państwa będziemy się przemieszczać. Jeśli mamy np. międzylądowania w Niemczech (nawet jeśli nie będziemy wychodzić z lotniska), wymagany będzie test, szczepionka lub świadectwo odporności po przebyciu COVID-19. Trzeba też przewidzieć więcej czasu na odprawę. ? Rekomendujemy przybycie na lotnisko co najmniej dwie godziny przed odlotem ? informują pracownicy informacji Lotniska Chopina w Warszawie. Niezależnie od tego, czy lecimy jedynie z bagażem kabinowym, a na lot odprawiliśmy się online, i tak musimy ustawić się przy okienku linii lotniczej, by uzyskać kartę pokładową. Dostaniemy ją, jeśli spełnimy warunki sanitarne stawiane przez państwo, do którego i przez które podróżujemy. Po wylądowaniu też musimy się liczyć z kontrolą dokumentów sanitarnych.
Przed wyjazdem musimy przygotować nie tylko dokumenty poświadczające zaszczepienie, przebytą chorobę czy wykonany test na COVID-19, lecz niekiedy także wypełnić formularz online (np. przy wjeździe do Portugalii, Hiszpanii czy wjeżdżając ze strefy podwyższonego ryzyka do Niemiec).
Dla zaszczepionych podróżowanie od 1 lipca jest łatwiejsze, ale muszą się wylegitymować za pomocą wspomnianego już Unijnego Certyfikatu COVID (UCC), czyli tzw. paszportu covidowego, który poświadcza szczepienie (musi upłynąć co najmniej 14 dni od ostatniej przyjętej dawki), bycie ozdrowieńcem (ważne do 180 dni od daty pozytywnego wyniku testu na COVID), lub (jeśli nie jesteśmy zaszczepieni) wynik testu na COVID. Jeśli kodu QR umożliwiającego jego pobranie nie dostaliśmy w punkcie szczepień, to możemy uzyskać go samodzielnie, np. poprzez Internetowe Konto Pacjenta. Logujemy się do niego przez profil zaufany i w zakładce Certyfikaty pobieramy świadectwo przyjęcia szczepienia. Można je wydrukować lub przechowywać w aplikacjach mobilnych. Jedną z nich jest mObywatel wydana przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów (UCC możemy pobrać także bezpośrednio w tej aplikacji). Druga to unijna aplikacja Re-open EU. W niej można też znaleźć informacje dotyczące reguł wjazdu do poszczególnych państw UE. Na razie użytkownicy narzekają, że dane nie są wystarczająco często aktualizowane, dlatego przed wyjazdem warto wejść zarówno na strony ambasad kraju docelowego naszej podróży, jak i krajów tranzytowych, by sprawdzić aktualne wymogi. Zasady mogą się zmienić nawet w trakcie naszego wyjazdu i musimy mieć tego świadomość, wybierając się za granicę.
? System Unijnego Certyfikatu Covid powstaje m.in. po to, by niwelować różnice w zakresie stosowanych przez państwa członkowskie obostrzeń i ograniczeń dla swobody przemieszczania oraz wzorów dokumentów potwierdzających status osoby przekraczającej granice ? wyjaśnia Justyna Maletka z biura komunikacji Ministerstwa Zdrowia. Jednocześnie zastrzega, że certyfikat nie będzie warunkiem wstępnym dla ewentualnej podróży ani nie będzie w sposób bezwarunkowy do niej uprawniał. Jeśli sytuacja sanitarna w Europie znacznie się pogorszy, może się okazać, że znajdą się państwa, które mimo przyjęcia pełnego cyklu szczepień przez podróżnego będą od niego wymagały zrobienia testu. Tak tuż przed 1 lipca wyglądały podróże do Portugalii.
? Trudno przewidywać, jak potoczy się ten letni sezon. Wszystko jest postawione na głowie. W tym roku rezerwacje na wyjazdy zagraniczne ruszyły w biurach podróży i liniach lotniczych dopiero w maju, kiedy przyspieszyła akcja szczepień przeciw COVID-19. Zagraniczne wakacje planują głównie osoby zaszczepione. Unijny Certyfikat Covid dla zaszczepionych i ozdrowieńców był tworzony po to, by uprościć podróże w ramach UE. Nawet jeśli w Polsce nastąpiłby wzrost zakażeń, osoby zaszczepione nie powinny mieć problemów z przemieszczaniem się po Unii Europejskiej. Choć nie ma gwarancji, że poszczególne kraje nie będą się decydować na dodatkowe restrykcje ? mówi Mariusz Piotrowski, ekspert rynku lotniczego z serwisu Fly4Free.pl.
Zwraca też uwagę, że system jest tworzony tak, by premiować zaszczepionych. ? Niezaszczepieni, wjeżdżając do Polski, zobowiązani są do kwarantanny, z której zwalnia test nie starszy niż 48 godzin. Wjeżdżając spoza strefy Schengen, czyli np. z popularnych kierunków takich jak Turcja, Egipt czy Tunezja, muszą odbyć 10-dniowa kwarantannę, a test zwalniający z niej mogą zrobić dopiero po siedmiu dniach ? zaznacza Piotrowski.
Nie ma obiadu bez szczepienia lub testu
Przekroczyć granicę obcego państwa to, jak się okazuje, jedynie połowa sukcesu. Jeśli nie jesteśmy zaszczepieni, to podróż do Francji może wiązać się z koniecznością wykonywania testów nawet przed zjedzeniem obiadu w restauracji czy zrobieniem zakupów. 12 lipca prezydent Francji Emmanuel Macron w specjalnym orędziu ogłosił, że od sierpnia wejście do restauracji, barów, centrów handlowych, samolotów, pociągów i autobusów będzie możliwe jedynie dla osób zaszczepionych, ozdrowieńców lub tych, które okażą negatywny wynik testu. W kinach, teatrach i salach koncertowych restrykcje będą obowiązywać już od 21 lipca.
Podobną drogę obrali Grecy. Od sierpnia do restauracji, barów, kin czy teatrów będą mogły wejść tylko osoby zaszczepione lub te z negatywnym wynikiem testu na covid, nie starszym niż wykonanym trzy dni wcześniej.
Mariusz Piotrowski z serwisu Fly4Free.pl podkreśla, że kraje południa Europy, dla których dochody z turystyki stanowią znaczną część PKB, chcą tego lata przyciągnąć turystów, a jeśli we wrześniu nastąpi tam wzrost zachorowań, to, jak w ubiegłym roku, powrócą restrykcje.
Jak choć trochę zabezpieczyć się przed podróżniczymi niespodziankami? ? Warto zwrócić uwagę np. na to, czy linie lotnicze dają nam możliwość zmiany terminu lotu. W momencie, w którym wielu z nas skłania się ku urlopowi w kraju, linie lotnicze muszą nas przekonywać do skorzystania z ich oferty. Nawet tania linia Ryanair daje w tej chwili możliwość bezpłatnej zmiany terminu lotu co do rezerwacji dokonanych przed 30 września 2021 r. na podróż przed 31 grudnia 2021 r.
? mówi Mariusz Piotrowski z Fly4Free. Podkreśla, że złym pomysłem nie będzie też wykupienie dodatkowej polisy, która ubezpieczy nas na wypadek zachorowania na COVID-19 w czasie wakacji czy konieczności odbycia kwarantanny za granicą. ? Zwłaszcza że nie jest to duży wydatek. Taka polisa to koszt najwyżej kilkunastu złotych dziennie ? podkreśla.
Doktor Marek Posobkiewicz, były główny inspektor sanitarny, ekspert ds. oceny ryzyka COVID-19, podkreśla, że podczas wakacyjnych wyjazdów najważniejsze jest zachowanie rozsądku i ostrożności. ? Podróż do krajów, w których obserwujemy duże wzrosty zakażeń, to ryzyko dla osób niezaszczepionych, które nie przechorowały COVID-19. Zaszczepieni mogą czuć się dużo bezpieczniej, ale pamiętajmy, że i wśród nich jest niewielki odsetek tych, którzy nie wytworzyli odpowiedniej odporności ? przypomina. Czy po powrocie z zagranicy warto na parę dni zrezygnować z kontaktów z innymi? ? W przypadku osób w pełni zaszczepionych, u których od podania ostatniej dawki minęło co najmniej 14 dni, nie widzę potrzeby ograniczeń. Wystarczy po powrocie umyć się i wszystko wyprać. Chyba że podróżowało się do strefy szczególnego występowania jakiegoś nowego zjadliwego wariantu. Wówczas kilkudniowa autoizolacja może być rozsądnym pomysłem ? uważa dr Posobkiewicz.
| Kraj | Zaszczepieni | Niezaszczepieni | Ozdrowieńcy | Dzieci |
|---|---|---|---|---|
| Albania | bez testu | bez testu | bez testu | bez testu |
| Chorwacja | bez testu (z UCC) | PCR lub antygenowy | bez testu (z UCC) | do 12 lat bez testu |
| Dominikana | bez testu | bez testu | bez testu | bez testu |
| Egipt | bez testu | PCR | bez testu | do 6 lat bez testu |
| Francja | bez testu (z UCC) | PCR lub antygenowy | bez testu (z UCC) | do 11 lat bez testu |
| Grecja | bez testu (z UCC) | PCR lub antygenowy | bez testu (z UCC) | do 12 lat bez testu |
| Hiszpania | bez testu (Wyspy Kanaryjskie z UCC) | bez testu (Wyspy Kanaryjskie PCR lub antygenowy) | bez testu (Wyspy Kanaryjskie z UCC) | bez testu (Wyspy Kanaryjskie do 12 lat bez testu) |
| Kostaryka | bez testu | bez testu | bez testu | bez testu |
| Meksyk | bez testu | bez testu | bez testu | bez testu |
| Malediwy | PCR | PCR | PCR | bez testu do 1. roku życia |
| Portugalia | bez testu (z UCC) | antygenowy lub PCR (Azory i Madera; na Azorach drugi test po 6 dniach) | bez testu (z UCC) | do 12 lat bez testu |
| Tanzania (w tym Zanzibar) | PCR | PCR | PCR | do 5 lat bez testu |
| Tunezja | PCR | PCR | PCR | do 12 lat bez testu |
| Turcja | bez testu | PCR lub antygenowy | bez testu | do 6 lat bez testu |
| Węgry | bez testu (z UCC) | PCR | bez testu (z UCC) | bez testu, jeśli towarzyszą zaszczepionym lub ozdrowieńcom |
| Wielka Brytania | test przed przyjazdem oraz 2. dnia i 8. dnia po przyjeździe (do tego obowiązuje 10-dniowa kwarantanna w miejscu zakwaterowania); podróżując do Anglii, można wykonać test w 5. dniu pobytu i przy negatywnym wyniku być zwolnionym z kwarantanny, ale nie zwalnia to z testów 2. i 8. dnia | test przed przyjazdem oraz 2. dnia i 8. dnia po przyjeździe (do tego obowiązuje 10-dniowa kwarantanna w miejscu zakwaterowania); podróżując do Anglii, można wykonać test w 5. dniu pobytu i przy negatywnym wyniku być zwolnionym z kwarantanny, ale nie zwalnia to z testów 2. i 8. dnia | test przed przyjazdem oraz 2. dnia i 8. dnia po przyjeździe (do tego obowiązuje 10-dniowa kwarantanna w miejscu zakwaterowania); podróżując do Anglii, można wykonać test w 5. dniu pobytu i przy negatywnym wyniku być zwolnionym z kwarantanny, ale nie zwalnia to z testów 2. i 8. dnia | dzieci do 4. roku życia są zwolnione z testów 2. i 8. dnia, od 5. roku życia trzeba testy dla dziecka wykupić. Dzieci w wieku lat 10 i poniżej nie muszą wykonywać testu przed wylotem; podróżując do Anglii, można wykonać test w 5. dniu pobytu i przy negatywnym wyniku być zwolnionym z kwarantanny, ale nie zwalnia to z testów 2. i 8. dnia |
| Włochy | bez testu (z UCC) | PCR lub antygenowy | bez testu (z UCC) | do 6 lat bez testu |
