Przesądza o tym komunikat Ministra Cyfryzacji z 21 grudnia 2023 r. zmieniający komunikat w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych niezbędnych do doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub publicznej usługi hybrydowej oraz udostępnienia w systemie teleinformatycznym punktu dostępu do usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego w ruchu transgranicznym1.
Przypomnijmy, że pierwotnie termin ten upływał 10 grudnia 2023 r., lecz został on skorygowany komunikatem Ministra Cyfryzacji z 22 listopada 2023 r. na dzień 30 grudnia 2023 r. Jednocześnie zapowiedziano złożenie projektu ustawy, który umożliwiłby przesunięcie maksymalnego terminu na wdrożenie obowiązku korzystania z e-Doręczeń po 31 grudnia 2023 r.
Brak gotowości technicznej
Ostatecznie nowelizację ekspresowo przegłosowała już nowa większość parlamentarna. W uzasadnieniu do projektu ustawy silnie eksponowano brak gotowości technicznej po stronie operatora wyznaczonego, tj. Poczty Polskiej S.A. Z uwagi na fakt, że obowiązek korzystania z e-Doręczeń miał dotyczyć zawodów zaufania publicznego, zdaniem wnioskodawców projektu ustawy brak gotowości technicznej po stronie operatora „powodował praktyczną i techniczną niemożliwość oraz niecelowość wypełnienia obowiązku przez ww. grupy zawodowe, nie wspominając o niemożliwości dostosowania praktyki prawniczej czy użytkowanych narzędzi informatycznych”[1]. Zgodnie z uchwalonymi przepisami nowelizacji termin w komunikacie nie może być wcześniejszy niż 30 marca 2024 r. i późniejszy niż 1 stycznia 2025 r. Dało to nowemu szefowi resortu cyfryzacji podstawę do przesunięcia terminu na 1 października 2024 r.
Rewolucja w komunikacji z administracją
E-doręczenia to cyfrowa forma komunikacji obywateli oraz przedsiębiorców z administracją publiczną. Nowa forma ma być równoważna z dotychczasową przesyłką poleconą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru lub doręczeniem osobistym. Regulacje dotyczące omawianego obszaru zawarte są przede wszystkim w:
1. ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 285, 1860 i 2699) oraz aktach wykonawczych do tej ustawy;
2. rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylającym
dyrektywę 1999/93/WE (Dz.Urz. UE L z 2014 r. nr 257, s. 73).
Już w momencie uchwalania przepisów dotyczących e-Doręczeń ustawodawca krajowy zakładał ich wprowadzenie etapami. Zgodnie z tym harmonogramem od 1 października 2024 r. obowiązek stosowania e-Doręczeń będzie obejmował całe spektrum podmiotów publicznych, m.in. organy administracji rządowej, jednostki budżetowe obsługujące te organy, inne organy władzy publicznej i jednostki budżetowe je obsługujące, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Narodowy Fundusz Zdrowia, agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej, państwowe fundusze celowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, uczelnie publiczne, Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne, państwowe i samorządowe instytucje kultury, inne państwowe lub samorządowe osoby prawne, a w zakresie publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego – także jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, związki metropolitalne oraz samorządowe zakłady budżetowe. Ponadto obowiązek stosowania e-Doręczeń zostanie nałożony na podmioty zaufania publicznego, w tym wykonujących zawód radców prawnych, adwokatów, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, rzeczników patentowych i notariuszy.
Od pierwszego dnia wdrożenia radcowie prawni będą zobowiązani do doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego. W praktyce oznacza to konieczność posiadania adresu do
e-Doręczeń, zgłoszenie go do rządowej bazy adresów elektronicznych oraz obowiązek prowadzenia korespondencji za pośrednictwem e-Doręczeń z podmiotami, które go posiadają.
Łukasz Nykiel
[1]1 Dz.U. z 2023 r. poz. 2764.
Vide s. 2 uzasadnienia do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy
o doręczeniach elektronicznych (druk sejmowy nr 92/X kad.; https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/0/5A1BE68496DCAC08C1258A7F0048A266/%24File/92.pdf [dostęp: 19 stycznia 2024 r.].
