9 grudnia 2020 r. Sejm uchwalił tarczę 6.01 jako kolejną odpowiedź legislacyjną na zatrzymanie skutków gospodarczych epidemii COVID-19. Celem tego artykułu jest wskazanie głównych form pomocy dla przedsiębiorców, która doczekała się już szczegółowej analizy w publikacji przygotowanej przez Krajową Radę Radców Prawnych2.
Przemysław Kosiński
radca prawny, autor publikacji z zakresu prawa cywilnego i postępowania cywilnego
Fot. Jacek Kutyba
Ustawodawca przyjął metodę przyznawania nowej pomocy przez modyfikację podstawowej ustawy przeciwdziałającej COVID-19[1]. W związku z powyższym pomoc przyjmuje znane już formy, jednakże jest ona ukierunkowana na konkretne branże, co znajduje odzwierciedlenie w litaniach kodów PKD zawartych w ustawie[2].
Zwolnienie z opłacania składek za listopad 2020 r.
Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych za listopad 2020 r. może złożyć płatnik składek (który miał ten status również na dzień
30 czerwca 2020 r.) prowadzący na dzień 30 września 2020 r. jeden z określonych ustawą rodzajów działalności gospodarczej[3] i przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w listopadzie 2020 r. był niższy co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w listopadzie 2019 r.[4] Co istotne, oceny spełnienia warunku dotyczącego rodzaju przeważającej działalności gospodarczej dokonuje się na podstawie danych zawartych w rejestrze REGON w brzmieniu na dzień 30 września
2020 r.[5] Wniosek o takie zwolnienie można było złożyć w terminie do 31 stycznia 2021 r.[6] Ustawodawca umożliwił przy tym Radzie Ministrów w drodze rozporządzenia określenie innych okresów zwolnienia z tytułu nieopłaconych składek dla wszystkich albo niektórych płatników składek, a także każdorazowe ustalanie kręgu płatników zwolnionych m.in. poprzez wskazanie nowych: okresów prowadzenia działalności gospodarczej, warunków lub też kodów PKD objętych zwolnieniem[7].
Zwolnienie z opłacania składek za okres 1 lipca?30 września 2020 r.
Tarcza 6.0 wprowadziła także szersze zwolnienie z obowiązku opłacania należnych składek za cały trzeci kwartał 2020 r. dla branż szczególnie dotkniętych skutkami COVID-19[8]. Warunki są podobne jak przy listopadowym zwolnieniu, z tymi zastrzeżeniami, że wniosek może złożyć płatnik składek prowadzący jeden z wyżej wymienionych rodzajów działalności gospodarczej na dzień 30 czerwca 2020 r., natomiast przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w pierwszym miesiącu kalendarzowym, za który składany jest wniosek o zwolnienie z opłacania tych składek, był niższy co najmniej o 75% w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.[9] W przypadku przedstawicieli branży hotelarskiej oraz turystycznej wniosek musiał być złożony do 15 stycznia 2021 r., natomiast przedstawiciele pozostałych branż powinni byli złożyć wnioski do 30 listopada 2020 r.[10]
Jednorazowa dotacja w kwocie 5 tys. zł
Kolejna forma wsparcia w tarczy 6.0 to uprawnienie dla starostów, zgodnie z którym będą oni mogli na podstawie umowy udzielić ze środków Funduszu Pracy jednorazowo dotacji do wysokości 5 tys. zł na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy i małemu przedsiębiorcy, którzy na dzień 30 września 2020 r. prowadzili działalność określoną kolejnymi kodami PKD[11] i których przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w październiku albo listopadzie 2020 r. był niższy co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego odpowiednio w październiku albo listopadzie 2019 r.[12] Wnioski należało składać w formie elektronicznej do właściwego powiatowego urzędu pracy, po ogłoszeniu naboru przez dyrektora PUP, do 31 stycznia 2021 r.[13] Dotacji nie dostaną jednak ci przedsiębiorcy, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na okres obejmujący dzień 30 września 2020 r.[14] Wreszcie dotacja podlega zwrotowi w całości, jeśli przedsiębiorca: nie wykonywał działalności przez okres trzech miesięcy od dnia udzielenia dotacji[15], a w kwalifikowanych przypadkach takich jak: wydatkowanie niezgodnie z przeznaczeniem, złożenie fałszywego oświadczenia we wniosku oraz niepoddanie się kontroli starosty w zakresie jej wydatkowania i dokumentowania, podlega zwrotowi w całości wraz z odsetkami[16]. Co istotne, środki pochodzące z dotacji nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej[17].
Dofinansowanie dla Pracodawców ? 2 tys. zł na pracownika
Najatrakcyjniejsze finansowo w tarczy 6.0 wydaje się być świadczenie na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na dofinansowanie wynagrodzeń szeroko rozumianych pracowników[18] w wysokości 2 tys. zł za pełny wymiar czasu pracy, które przysługuje przez łączny okres trzech miesięcy kalendarzowych[19]. Wniosek może złożyć przedsiębiorca, który na dzień 30 września 2020 r. prowadził działalność gospodarczą oznaczoną według wskazanych kodów PKD[20] i którego przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów podatkowych uzyskany w jednym z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku był niższy w następstwie wystąpienia COVID-19 co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego. Dodatkowe warunki to: niezaleganie z należnościami publicznoprawnymi, niespełnianie przesłanek do ogłoszenia upadłości oraz brak wszczętego postępowania restrukturyzacyjnego lub likwidacyjnego[21]. Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS oraz zatrudnionych w okresie krótszym niż trzy miesiące przed dniem złożenia wniosku[22]. Wniosek składa się w formie elektronicznej do dyrektora wojewódzkiego urzędu pracy do 28 lutego 2021 r.[23]
Dofinansowanie nie łączy się w danym miesiącu z innymi formami dofinansowań wynagrodzeń pracowników, nie stanowi dla przedsiębiorcy przychodu oraz może podlegać egzekucji prowadzonej wyłącznie przez pracownika ?
beneficjenta[24].
Dodatkowe świadczenie postojowe
Tarcza 6.0 przewiduje również, że osobom, które skorzystały ze świadczenia postojowego i prowadzą działalność gospodarczą określoną kodami PKD w ustawie[25], przysługuje dodatkowe takie świadczenie, jeżeli przychód z tej działalności uzyskany w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku był niższy co najmniej o 75% w stosunku do przychodu uzyskanego w tym samym miesiącu kalendarzowym w 2019 r.[26] Pomoc jest skierowana głównie dla przedstawicieli branży hotelarskiej, turystycznej, sportowej, rozrywkowej oraz artystycznej. Oprócz tego przewidziano także jednorazowe dodatkowe świadczenie postojowe dla szerszej grupy branż, jeżeli przychód z tej działalności uzyskany w październiku albo listopadzie 2020 r. był niższy co najmniej o 40% w stosunku do przychodu uzyskanego odpowiednio w październiku albo listopadzie 2019 r.[27]
Podsumowując, tarcza 6.0 odświeżyła znane formy wsparcia i wprowadziła nowe kryterium ich uzyskania
w postaci kodów PKD, a ponadto należy wskazać, że ewentualne kolejne odsłony pomocy państwa w gospodarce
w dobie epidemii COVID-19 będą przybierały raczej formę rozporządzeń aniżeli kolejnych specustaw.
[1]1?Ustawa z 9 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 2255, z 15 grudnia 2020 r.) ? dalej jako: tarcza 6.0.
2?https://kirp.pl/poradniki-obsil-tarcza-antykryzysowa-5-0-i-6-0/. Dostęp: 8 stycznia 2021 r.
?Ustawa z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1842 t.j. z 20 października 2020 r.) ? dalej jako: ustawa.
[2]?Zob. także wyszukiwarkę kodów PKD dostępną pod adresem: https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd.
[3]?Art. 31zo ust. 10 ustawy wymienia kody: 47.71.Z, 47.72.Z, 47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z, 49.32.Z, 49.39.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.2l.Z, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 74.20.Z, 77.2l.Z, 79.90.A, 79.90.C, 82.30.Z, 85.5l.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zawężonym zakresie, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.2l.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.01.Z, 96.O4.Z.
[4]?Art. 31zo ust. 10 ustawy w zw. z art. 1 pkt 30b tarczy 6.0.
[5]?Art. 31zo ust. 11 ustawy w zw. z art. 1 pkt 30b tarczy 6.0.
[6]?Art. 31zp ust. 1 pkt 4 ustawy w zw. z art. 1 pkt 31a tarczy 6.0.
[7]?Art. 31zy ustawy w zw. z art. 1 pkt 35 tarczy 6.0.
[8]?Art. 31zo ust. 8 ustawy w zw. z art. 1 pkt 30a tarczy 6.0 wymienia kody: 49.39.Z, 55.10.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 71.11.Z, 77.39.Z, 79.11.A, 79.12.Z, 79.90.A, 82.30.Z, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.03.Z, 90.04.Z, 93.11.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z albo świadczącego usługi na rzecz muzeów w rozumieniu ustawy
z 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 2020 r., poz. 902), oznaczone kodem 79.90.A, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.59, 85.60.Z, albo prowadzącego muzeum w rozumieniu ustawy z 21 listopada 1996 r. o muzeach niebędące instytucją kultury, o zakończonym procesie organizacji muzeum i wpisanym do wykazu muzeów, o którym mowa w art. 5b ustawy z 21 listopada 1996 r. o muzeach.
[9]?Ibidem.
[10]?Art. 31zp ust. 1 pkt 2?3 ustawy w zw. z art. 1 pkt 31a tarczy 6.0.
[11]?Art. 15zze(4) ust. 1 ustawy w zw. z art. 1 pkt 22 tarczy 6.0 wymienia kody: 47.71.Z, 47.72.Z, 47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z, 49.39.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.21.Z, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.14.Z, 59.20.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 79.90.A, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zawężonym zakresie, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.01.Z, 96.04.Z.
[12]?Ibidem.
[13]?Art. 15zze(4) ust. 6 ustawy.
[14]?Art. 15zze(4) ust. 2 ustawy.
[15]?Art. 15zze(4) ust. 8 ustawy.
[16]?Art. 15zze(4) ust. 11 i 16 ustawy.
[17]?Art. 15zze(4) ust. 19 ustawy.
[18]?W rozumieniu art. 15g ust. 4 ustawy w zw. z art. 15gga ustawy w zw. z art. 1 pkt 6 tarczy 6.0.
[19]?Art. 15gga ustawy w zw. z art. 1 pkt 6 tarczy 6.0.
[20]?Art. 15gga ust. 1 ustawy wymienia kody: 47.71.Z, 47.72.Z, 47.81.Z, 47.82.Z, 47.89.Z, 49.39.Z, 56.10.A, 56.10.B, 56.21.Z, 56.29.Z, 56.30.Z, 59.11.Z, 59.12.Z, 59.13.Z, 59.20.Z, 59.14.Z, 74.20.Z, 77.21.Z, 79.90.A, 82.30.Z, 85.51.Z, 85.52.Z, 85.53.Z, 85.59.A, 85.59.B, 86.10.Z w zawężonym zakresie, 86.90.A, 86.90.D, 90.01.Z, 90.02.Z, 90.04.Z, 91.02.Z, 93.11.Z, 93.13.Z, 93.19.Z, 93.21.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z, 96.01.Z, 96.04.Z.
[21]?Art. 15 gga ust. 3 ustawy.
[22]?Art. 15gga ust. 5 ustawy.
[23]?Art. 15gga ust. 6 i 26 ustawy.
[24]?Art. 15gga ust. 12, 14 i 25 ustawy.
[25]?Art. 15zs(1) ustawy w zw. z art. 1 pkt 13 tarczy 6.0 wymienia kody: 49.39.Z, 55.10.Z, 77.39.Z, 79.11.A, 79.12.Z, 90.01.Z, 90.02.Z, 93.ll.Z, 93.29.A, 93.29.B, 93.29.Z.
[26]?Ibidem.
[27]?Art. 15zs(2) ustawy w zw. z art. 1 pkt 14 tarczy 6.0.
