Zadośćuczynienie. Komu? Kiedy? Ile?

0

Nakładem Wydawnictwa Apostolicum w 2017 r. ukazała się książka ?Zadośćuczynienie. Komu? Kiedy? Ile??. Jest to już trzecia, w okresie ostatnich dwóch lat, książka z cyklu ?Zadośćuczynienia? autorstwa dr Józefa Zycha. Zamyka ona niejako dotychczasowy cykl (?Dochodzenie zadośćuczynienia w polskim systemie prawnym, doktryna i orzecznictwo sądowe?, ?Rozbieżności w ustalaniu zadośćuczynienia?) rozważeń na ten niezwykle ważny temat.

Na 471 stronach i w ramach XX rozdziałów autor omawia wszystkie zagadnienia związane z dochodzeniem zadośćuczynienia w polskim systemie prawnym powołując się na poglądy doktryny oraz, co jest szczególnie ważne ze względu na brak sprecyzowania w Kodeksie cywilnym kryteriów, od których uzależnione jest prawo do zadośćuczynienia i jego wysokość, na bogate orzecznictwo sądowe. Autor opiera się na ponad 2 tysiącach wyroków sądów powszechnych, Sądu Najwyższego oraz Trybunału Konstytucyjnego, a bezpośrednio cytuje stanowiska sądów z ponad 800 wyroków. Powołując się na stanowiska sądów, pozytywne lub negatywne, autor odnosi się do nich osobiście, głęboko merytorycznie uzasadniając zajęte przez siebie stanowisko. Szczególną uwagę zwraca na rozbieżności w orzecznictwie dotyczące wysokości kwot przyznawanych tytułem zadośćuczynienia oraz liczenie początkowego terminu, od którego powinno się liczyć odsetki. Autor jest twórcą ?Banku orzecznictwa sądowego? dotyczącego dochodzenia zadośćuczynienia na rzecz najbliższych członków rodziny zmarłego i w tym zakresie opracował zestawienie powodów, którzy zdaniem sądów mają prawo do zadośćuczynienia. Te badania autor przedstawia w książce.

Niezwykle cenne są analizy porównawcze kwot przyznawanych tytułem zadośćuczynienia przez zakłady ubezpieczeń i sądy. Zdaniem tegoż autora kwoty zasądzone przez sądy są przeciętnie trzykrotnie wyższe od kwot przyznawanych czy proponowanych poszkodowanym, którzy doznali obrażeń ciała, przez zakłady ubezpieczeń.

Książka przeznaczona jest dla prawników oraz zakładów ubezpieczeń. Autor, jako radca prawny, doskonale wyczuwa potrzeby prawników z punktu widzenia praktycznego i dostosowuje do nich treść książki. Tak czyni zamieszczając dane pozwalające korzystać z wyroków sądów w ważnych sprawach dotyczących zadośćuczynień. Autor szczegółowo wyjaśnia, że omawiana w książce sprawa prawa do zadośćuczynienia dotyczy roszczeń dochodzonych w ramach obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej głównie ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, rolników itp. oraz dobrowolnych ubezpieczeń OC.

W sposób absolutnie uzasadniony, co jest także dużą zaletą książki, autor nawiązuje do art. 166 Kodeksu zobowiązań i możliwości korzystania z orzecznictwa sądowego z okresu obowiązywania Kodeksu zobowiązań.

Wobec różnych interpretacji zagadnienia stosowania art. 448 k.c. i art. 446 § 4 k.c., głównie ze strony zakładów ubezpieczeń, autor dokładnie wyjaśnia wzajemne relacje tych przepisów. W wyjątkowo trafny sposób wyjaśnia także stosowanie art. 446 § 3 k.c. Ma to istotne znaczenie, gdyż wiele zakładów ubezpieczeń twierdziło, że do roku 2008 nie było podstawy do dochodzenia w tym zakresie.

W okresie powojennym wielu autorów, począwszy od Zygmunta Radwańskiego, podejmowało tematykę zadośćuczynienia, lecz żaden z nich nie opracował tematu tak wszechstronnie. Świadczą o tym także recenzje zamieszczone w książce. Dr Katarzyna Malinowska w recenzji książki ?Rozbieżności w ustalaniu zadośćuczynienia ? doktryna, orzecznictwo sądowe, praktyka ubezpieczeniowa?, Wydawnictwo Apostolicum 2016 r. ? Prawo Asekuracyjne nr 4 z 2016 r. napisała m.in.: ?nakładem Wydawnictwa Apostolicum ukazała się książka autora, którego nie trzeba nikomu przedstawiać, gdyż swoim dorobkiem odcisnął piętno na doktrynie i ustawodawstwie ubezpieczeniowym w Polsce?, a dr Roman Fulneczek w recenzji książki ?Zadośćuczynienie. Kiedy? Komu? Ile?? pisze m.in.: ?dr Józef Zych jest wybitnym znawcą teorii i praktyki stosowania zarówno Kodeksu cywilnego w zakresie prawa ubezpieczeniowego, jak i poszczególnych ustaw.?

Józef Zych od wielu lat zajmuje się zagadnieniami szkód osobowych, w tym zadośćuczynieniem. Na ten temat opublikował dziesiątki artykułów.