Po miesiącach prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy ? Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, w których brali udział przedstawiciele Krajowej Rady Radców Prawnych, skutecznie zwalczając część nieakceptowalnych rozwiązań, Sejm ostatecznie zdecydował, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich sąd będzie dokonywał doręczeń profesjonalnym pełnomocnikom poprzez zamieszczanie pism w portalu informacyjnym sądów powszechnych.
Piotr Olszewski
radca prawny
Sejm 28 maja rozpatrzył poprawki Senatu do ustawy o zmianie ustawy ? Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, uchwalonej 20 kwietnia 2021 r. Projekt objęty był odmienianym przez wszystkie przypadki od początku roku ?Drukiem sejmowym nr 899?. Projektowane rozwiązania zakładały m.in., że w czasie epidemii doręczeń wynikających z k.p.c. sąd miałby dokonywać profesjonalnym pełnomocnikom za pomocą poczty elektronicznej, na wskazywane przez nich adresy e-mailowe, ze skutkiem doręczenia następującym na dzień po ?przesłaniu e-maila?.
Podczas wielu posiedzeń komisji sejmowych i senackich przedstawiciele samorządu radców prawnych skutecznie przekonywali, że ta i inne propozycje ustawodawcy związane z postępowaniem cywilnym niosą zagrożenie interesów pełnomocników oraz ich klientów, a także rodzą istotne zastrzeżenia z punktu widzenia zgodności z fundamentalnymi zasadami ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, wyrażonymi w Konstytucji.
Z ostatecznego kształtu uchwalonej przez Sejm ustawy wprowadzającej zmiany w ustawie z 2 marca 2020 r.
o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wynika, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich w braku możliwości wykorzystania systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe, sąd doręcza adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu lub Prokuratorii Generalnej RP pisma sądowe poprzez umieszczenie ich treści w systemie teleinformatycznym służącym udostępnianiu tych pism (portal informacyjny). Nie dotyczy to pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od sądu.
Za datę doręczenia uznawać się będzie datę zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym, zaś w przypadku braku takiego zapoznania się ? pismo będzie uznane za doręczone po upływie
14 dni od dnia umieszczenia go w portalu informacyjnym ? podobnie jak w przypadku tradycyjnego doręczenia dokonywanego za pomocą operatora pocztowego. Tak dokonane doręczenia wywołają skutki procesowe określone w k.p.c. właściwe dla doręczenia pisma sądowego. Przewodniczący zarządzi odstąpienie od doręczenia pisma za pośrednictwem portalu informacyjnego, jeżeli doręczenie jest niemożliwe ze względu na charakter pisma. Zmiany wejdą w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.
Co istotne ? choć niewynikające wprost z uchwalonych przepisów ? dla radców prawnych nieposiadających konta w portalu informacyjnym nowelizacja oznaczać będzie konieczność jego założenia i posługiwania się nim.
W toku prac legislacyjnych ? o co również zabiegał samorząd ? wykreślony został przepis przewidujący ?
w przypadku pisma procesowego podlegającego doręczeniu za pośrednictwem portalu informacyjnego ? obowiązek dołączania do pisma wnoszonego do sądu przez profesjonalnego pełnomocnika informatycznego nośnika danych zawierającego dodatkowy odpis pisma w postaci elektronicznej wraz z cyfrowym odwzorowaniem jego załączników. Niedołączenie takiego nośnika stanowić miało brak formalny pisma.
KRRP działająca w tym zakresie także z samorządem adwokatów postulowała również o wydłużenie 14-dniowego terminu liczonego od dnia zamieszczenia pisma w portalu, po którym pismo uznaje się za doręczone ? do 21 dni oraz wydłużenie vacatio legis dla wprowadzanych zmian do dwóch miesięcy. Pomimo że Senat zaproponował rozwiązania tożsame z proponowanymi przez środowiska prawnicze, zostały one odrzucone przez Sejm.
