Już od pierwszych dni agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę Krajowa Izba Radców Prawnych we współpracy z okręgowymi izbami podejmowała wszelkie możliwe działania w celu zaoferowania pomocy prawnej oraz zaangażowała się w inne działania pomocowe na rzecz obywateli Ukrainy uciekających do Polski przed wojną.
W związku z zaistniałą sytuacją KIRP wydała stanowisko, w którym wyraziła solidarność z narodem ukraińskim. Dla radców prawnych i aplikantów chcących udzielać pomocy prawnej zorganizowane zostały webinaria nt. przepisów dotyczących wjazdu i pobytu obywatelu Ukrainy w Polsce, również z uwzględnieniem aktualizacji przepisów na podstawie specustawy. Przygotowano biuletyny informacji prawnych dla obywateli Ukrainy, regularnie organizowano spotkania online w celu skoordynowania i usystematyzowania pomocy pro publico bono udzielanej przez poszczególne izby. W całej Polsce powstało kilkadziesiąt punktów pomocy prawnej pro publico bono. Założonych zostało kilkanaście zbiórek.
Na początku marca przedstawiciele Krajowej Rady Radców Prawnych pojechali na granicę polsko-ukraińską, aby bezpośrednio na miejscu sprawdzić funkcjonowanie punktów pomocy prawnej oraz uzyskać informacje co do najpilniejszych potrzeb uchodźców. Wiedza ta była niezbędna przy pracy nad kolejnym projektem, którym było utworzone w połowie marca Centrum Koordynacji Pomocy Prawnej w Warszawie (Al. Ujazdowskie 18/4), którego celem jest świadczenie bezpłatnej pomocy obywatelom Ukrainy poszkodowanym wojną.
Warto podkreślić fakt, że wszystkie okręgowe izby aktywnie przygotowywały się do udzielania bezpłatnej pomocy na rzecz obywateli ukraińskich w obliczu działań wojennych prowadzonych na terenie ich kraju w wyniku agresji Federacji Rosyjskiej.
Centrum Koordynacji Pomocy Prawnej dla obywateli Ukrainy
Z inicjatywy Krajowej Rady Radców Prawnych i przy współpracy innych samorządów i stowarzyszeń prawniczych w połowie marca powstało Centrum Koordynacji Pomocy Prawnej w Warszawie (Al. Ujazdowskie 18/4), którego celem jest świadczenie bezpłatnej pomocyobywatelom Ukrainy poszkodowanym wojną.
CKPP powstało, aby wspierać osoby koordynujące pomoc prawną na terenie naszego kraju, ale także bezpośrednio udzielać pomocy prawnej osobom poszkodowanym wojną w Ukrainie. Pomoc udzielana jest poprzez infolinię oraz w ulokowanych w całym kraju punktach pomocy prawnej. Wsparcia w rozwiązywaniu problemów prawnych udzielają eksperci wolontariusze ? radcowie prawni, adwokaci, przedstawiciele wszystkich zawodów i stowarzyszeń prawniczych oraz prawnicy organizacji pozarządowych przy współpracy z prawnikami ukraińskimi i tłumaczami.
Centrum zapewnia stanowisko do pracy w Warszawie lub możliwość współpracy zdalnej oraz szkolenie merytoryczne z zakresu zagadnień, które mogą być omawiane podczas rozmów z interesantami. Należy dodać, że prace centrum są już wspierane przez prawników z Ukrainy, którzy po rozpoczęciu działań wojennych przekroczyli granicę i obecnie przebywają w Polsce.
W ramach centrum uruchomiona została bezpłatna infolinia telefoniczna (nr: +48 800 088 544) dla osób pokrzywdzonych wojną w Ukrainie. Infolinia działa ? od poniedziałku do piątku ? w godzinach od 10.00 do 19.00. Konsultanci udzielają informacji o zakresie prowadzonej pomocy oraz miejscach i godzinach funkcjonowania punktów nieodpłatnej pomocy prawnej. Informację można uzyskać w kilku językach, w tym polskim, ukraińskim i angielskim.
Do współpracy z CKPP samorząd radców prawnych zaprosił wszystkich chętnych prawników oraz osoby mogące pomóc w tłumaczeniu na język ukraiński. Osoby chętne do zaangażowania się w projekt proszone są o wypełnienie formularza dostępnego pod linkiem: https://bit.ly/36JNaSL.
Więcej informacji, w tym szczegóły dotyczące działania Centrum Koordynacji Pomocy Prawnej w Warszawie, dostępnych jest na stronie internetowej: prawnicyukrainie.pl.
Działania OIRP na rzecz obywateli Ukrainy
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Białymstoku
OIRP w Białymstoku od pierwszych dni konfliktu współpracuje z Fundacją Dialog, udzielając pomocy prawnej osobom przybywającym z Ukrainy. Uruchomiono punkty pomocowe w Białymstoku, Łomży i Suwałkach. Pomoc świadczona jest m.in. w języku ukraińskim i rosyjskim. Izba uruchomiła również zbiórkę środków pieniężnych, które zostaną przeznaczone na zakup leków, środków opatrunkowych i sprzętu medycznego niezbędnego na Ukrainie. Ponadto jeden z białostockich przedsiębiorców kupił karetkę, która wraz z rzeczami z organizowanej przez OIRP w Białymstoku zbiórki została przekazana batalionowi Słoneczko w Kijowie. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Janusz Trochimiak.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Bydgoszczy
Izba zorganizowała pomoc dla uchodźców wojennych z Ukrainy w kooperacji z Kujawsko-Pomorskim Urzędem Wojewódzkim. Cały czas pomocy prawnej pro publico bono udziela potrzebującym 30 radców prawnych, wspieranych przez swoich współpracowników oraz aplikantów radcowskich. Koordynacją wspomnianych działań zajmuje się r.pr. Agnieszka Sikorska.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Gdańsku
Rada OIRP w Gdańsku podjęła uchwałę o zerwaniu porozumienia o partnerstwie pomiędzy Okręgową Izbą Radców Prawnych w Gdańsku a izbą adwokacką kaliningradzkiej oblasti z 10 grudnia 2018 r. Dziekan Magdalena Witkowska przesłała do krajowej izby adwokackiej Ukrainy list z wyrazami wsparcia i solidarności od OIRP w Gdańsku oraz zrzeszonych w gdańskim samorządzie radców prawnych i aplikantów radcowskich. Izba organizuje bezpłatną pomoc prawną dla ludności ukraińskiej. Przeprowadzono szereg spotkań połączonych z konsultacjami prawnymi dedykowanymi sprawnemu przebiegowi rejestracji ukraińskich dzieci do szkół i placówek oświatowych. Wielu członków gdańskiego samorządu zdecydowało się pełnić rolę kuratorów reprezentujących małoletnie dzieci ukraińskie w sprawach zarządzeń opiekuńczych. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Agnieszka Budzyńska.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Katowicach
Izba podjęła kroki zmierzające do udzielenia pomocy prawnej obywatelom Ukrainy uchodzącym z terenów objętych działaniami militarnymi. Przede wszystkim chętni radcowie prawni i aplikanci radowscy zgłaszali swoją gotowość do okazania wsparcia zarówno tym, którzy pomocy potrzebują, jak i organom administracyjnym i organizacjom, które tę pomoc będą świadczyć. Ponadto OIRP w Katowicach wraz z Izbą Adwokacką w Katowicach i we współpracy ze Śląskim Urzędem Wojewódzkim uruchomiła punkt informacji prawnej dla uchodźców z terenów objętych wojną. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Maciej Czajkowski.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach
Na stronie internetowej izby powstała zakładka, na której są zamieszczane na bieżąco wszystkie informacje pomocne dla uchodźców, zarówno w języku ukraińskim, jak i polskim, wraz z listą radców prawnych, którzy zaoferowali się udzielać pomocy prawnej pro publico bono. OIRP w Kielcach prowadzi także pomoc rzeczową w postaci zbiórki środków higieny osobistej, żywności z długim terminem ważności, koców termicznych, leków przeciwgorączkowych dla dorosłych i dzieci. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Marcin Cecot.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Koszalinie
W izbie stworzono oraz opublikowano w mediach społecznościowych listę radców prawnych i aplikantów (45 osób) gotowych do świadczenia bezpłatnej pomocy na rzecz obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z trwającym konfliktem zbrojnym w ich kraju. Przedstawiciele izby wystosowali list do prezydentów, starostów, burmistrzów i wójtów powiatów, miast i gmin z terenu obszaru OIRP w Koszalinie z informacją o stworzonej liście radców oraz deklaracją wsparcia prawnego w działaniach dotyczących uchodźców, w tym listę radców prawnych mówiących w języku ukraińskim i rosyjskim oraz listę radców chętnych do pełnienia funkcji kuratora dla małoletnich obywateli Ukrainy. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Marcin Czajkowski.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Krakowie
Izba podjęła szereg inicjatyw mających na celu udzielenie wsparcia osobom dotkniętym skutkami wojny w Ukrainie. Do działań tych należało przede wszystkim włączenie się w działania Koalicji Otwarty Kraków. W ramach działania koalicji powstał punkt pomocy prawnej przy al. Daszyńskiego 19, w którym codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach 15.00?19.00 dyżurują m.in. radcowie prawni wspomagani przez tłumaczy języka ukraińskiego. Kolejny punkt pomocy prawnej powstał przy współpracy OIRP w Krakowie z gminą Krzeszowice. Dyżury radców prawnych, również wspomaganych przez tłumaczy, odbywają się w poniedziałki i piątki w godz. 16.00?18.30. Podobne punkty planowane są również w innych gminach, deklarujących gotowość do takiej współpracy. Nadto do udzielania informacji i porad prawnych zgłosiły się również kancelarie indywidualne, wspierające działania punktów pomocy prawnej. Zorganizowane zostały również dwa szkolenia dotyczące prawa migracyjnego i azylowego pt. ?Legalizacja pobytu cudzoziemców w Polsce. Podstawowe informacje? oraz ?Ochrona międzynarodowa ? podstawowe zasady i informacje praktyczne?. Warto wspomnieć, że radcowie prawni OIRP w Krakowie, w ramach działania Koalicji Otwarty Kraków, podjęli także współpracę z Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć w Krakowie, zgłaszając gotowość do prowadzenia określonych spraw indywidualnych i udzielania pomocy prawnej w wielu indywidualnych sprawach. Krakowska izba zorganizowała także zbiórkę zaopatrzenia medycznego dla ukraińskich szpitali. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Karolina Kolary.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Lublinie
Od czwartku 24 lutego radcowie prawni oraz aplikanci OIRP w Lublinie zapewniają pomoc prawną oraz wsparcie osobom uciekającym z Ukrainy przed wojną oraz ich bliskim w Polsce. Stworzony został adres e-mail dedykowany obywatelom Ukrainy, na który uchodźcy mogą wysyłać zapytania prawne dotyczące przekroczenia granicy, legalizacji pobytu albo poprosić o kontakt z prawnikiem. Izba stworzyła osiem punktów (dyżury całodobowe), m.in. w Zamościu, Hrubieszowie, Horodle, Zosinie, Lubyczy.
W OIRP w Lublinie zorganizowano szkolenie z zakresu prawa uchodźczego, a w związku z problemami prawnymi z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego odbyło się również szkolenie online ?Prawo rodzinne i opiekuńcze ? zarys problematyki na potrzeby postępowań opiekuńczych dla uchodźców?.
Ponadto obywatele Ukrainy mogą otrzymać także niezbędne dokumenty, w tym przygotowane przez radców z OIRP w Lublinie wzory umów użyczenia lokali i mieszkań. W akcję świadczenia pomocy prawnej dla uchodźców oraz udzielania im wsparcia na różnych płaszczyznach zaangażowanych jest w chwili obecnej ponad 60 radców prawnych i około 50 aplikantów radcowskich. Jedną z najważniejszych inicjatyw podjętych przez OIRP w Lublinie jest uruchomienie całodobowej infolinii, w której ramach można wysłać SMS-em prośbę o kontakt z prawnikami. Zapewniana jest obsługa w języku polskim, ukraińskim, angielskim oraz francuskim. OIRP w Lublinie przygotowała ulotki zarówno dla uchodźców, jak i notatki zawierające podstawowe informacje dla radców prawnych pełniących dyżury w punktach recepcyjnych i na granicy.
OIRP w Lublinie we współpracy z Fundacją Okręgowej Izby Radców Prawnych w Lublinie ?Znam Prawo?, w ramach pomocy humanitarnej dla obywateli Ukrainy, uruchomiła zbiórkę środków pieniężnych na wsparcie osób walczących o wolność Ukrainy oraz uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy. Izba podjęła również współpracę z UMCS w Lublinie w zakresie zbiórki środków pieniężnych oraz stacjonarnej zbiórki darów. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmują się r.pr. Justyna Rokita-Kasprzyk i r.pr. Urszula Nieborak.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Łodzi
W siedzibie izby uruchomiony został stały punkt świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej dla obywateli Ukrainy. Punkt czynny jest codziennie od poniedziałku do piątku. Członkowie izby za pośrednictwem mediów społecznościowych brali udział w transmisjach prowadzonych na żywo, przedstawiając (tłumaczone również na język ukraiński) zasady legalizacji pobytu oraz podejmowania pracy. Ponadto chęć świadczenia pomocy prawnej pro publico bono zgłosiło już ponad 60 radców prawnych i aplikantów radcowskich, którzy wyrazili gotowość do podejmowania funkcji kuratorów dla osób nieletnich. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Przemysław Zawalski.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Olsztynie
Izba we współpracy z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie zorganizowała zbiórkę produktów pierwszej potrzeby dla osób z Ukrainy. Na stronie internetowej izby utworzona została zakładka Pomoc Ukrainie. Ponadto radcowie prawni z rejonu ostrołęckiego przyłączyli się do zbiórki artykułów medycznych na rzecz walczącej Ukrainy, prowadzonej przez stowarzyszenie Humanitas w Ostrołęce. Przygotowano również listę radców prawnych i aplikantów radcowskich świadczących nieodpłatną pomoc prawną wszystkim osobom dotkniętym działaniami wojennymi na terenie Ukrainy. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Aleksandra Racka.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Opolu
W całej OIRP w Opolu (OIRP w Opolu i Delegatura w Częstochowie) prawie 100 radców prawnych i aplikantów zgłosiło się do pomocy uchodźcom. Zorganizowano pięć punktów stacjonarnych oraz punkty w starostwach wedle zaistniałych potrzeb. Radcowie prawni i aplikanci pełnią stacjonarne dyżury w tych punktach, a także udzielają informacji telefonicznie i mailowo. Izba współpracuje również z Centrum Aktywizacji Społecznej, w którym miasto Opole uruchomiło Miejskie Centrum Pomocy Uchodźcom. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Joanna Maksymowicz-Szczepańska.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu
Stworzono listę 283 radców prawnych i aplikantów radcowskich, którzy gotowi są udzielać informacji prawnych w ośmiu językach. Izba uruchomiła dyżury stacjonarne w pięciu miastach na terenie woj. wielkopolskiego. Członkowie izby codziennie udzielają porad i informacji prawnych w hali widowiskowo-sportowej Arena, która funkcjonuje jako ,,miasteczko? pomocy dla uchodźców. Izba współpracuje z tłumaczami języka ukraińskiego. Ponadto OIRP w Poznaniu uruchomiła formularz kontaktowy stanowiący platformę do zadawania pytań, za której pośrednictwem wszystkie zapytania są dystrybuowane pomiędzy radców świadczących pomoc prawną zdalnie. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Michał Brukwicki.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Rzeszowie
Radcowie prawni, aplikanci i pracownicy biura przy OIRP w Rzeszowie prowadzili zbiórkę najpotrzebniejszych darów. Zebrane dary przekazane zostały do Zgromadzenia Sióstr św. Dominika w Tyczynie. Siostry przekazały dary do Czortkowa i Żółkwi na Ukrainie. Wsparcie trafiło także do domów dziecka oraz domów samotnej matki na Ukrainie. Kolejny transport darów zebranych w siedzibie OIRP w Rzeszowie został dostarczony do punktu dla obywateli Ukrainy prowadzonego przez Urząd Miasta Przemyśla. Najpotrzebniejsze rzeczy w postaci produktów żywnościowych dla dzieci zostały przekazane do punktu zakwaterowania dla ok. 400 dzieci z Ukrainy w miejscowości Rakszawa, gdzie utworzono punkt zakwaterowania i miejsce tranzytowe dla ich dalszej podróży. Ponadto zebrano zabawki i przybory do rysowania, które zostały przekazane do Szkoły Podstawowej nr 14 w Przemyślu (gdzie trafiły ukraińskie matki z dziećmi) oraz na dworzec PKP w Jarosławiu (gdzie trafiają osoby z przejść granicznych w Budomierzu i Korczowej) oraz do Fundacji Wielkiej Matki z Rzeszowa, która prowadzi zbiórkę dla dzieci z Ukrainy. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Agnieszka Chrostowska-Bawoł.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Szczecinie
Decyzją Prezydium Rady OIRP w Szczecinie przekazana została kwota 10 tys. zł z przeznaczeniem, wedle wyboru strony ukraińskiej, na pomoc humanitarną lub zakup środków obrony dla ukraińskiej armii. Radcowie prawni OIRP w Szczecinie biorą udział w dyżurach, w czasie których udzielane są nieodpłatne porady prawne dla obywateli Ukrainy i ich rodzin. Dyżury organizowane są przez Klinikę Prawa Wydziału Prawa i Administracji w Szczecinie. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Adam Jędrzejewski.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Toruniu
Izba w porozumieniu z Kujawsko-Pomorskim Urzędem Wojewódzkim w Bydgoszczy organizuje bezpłatną pomoc prawną dla osób uciekających z ogarniętej wojną Ukrainy. Ponadto OIRP w Toruniu zorganizowała specjalistyczne szkolenia dla radców prawnych, kandydatów na kuratorów w postępowaniach z udziałem nieletnich z terenu Ukrainy. Szkolenie prowadziła SSO w Toruniu Monika Grubba. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Katarzyna Skarżyńska.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Wałbrzychu
Działania związane ze świadczeniem pomocy na rzecz obywateli Ukrainy przy OIRP w Wałbrzychu skupiły się przede wszystkim na przekazywaniu do jednostek samorządu terytorialnego, stowarzyszeń i fundacji działających na rzecz mniejszości ukraińskiej w Polsce, jak również do jednostek oświatowych i parafii grekokatolickich na terenie powiatu legnickiego list z danymi kontaktowymi do radców prawnych chcących udzielać pomocy prawnej pro publico bono. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Anna Stohnij.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Warszawie
Izba, wspierając Centrum Koordynacji Pomocy Prawnej KRRP, zorganizowała zaplecze prawników gotowych świadczyć pomoc prawną pro publico bono na rzecz potrzebujących osób z Ukrainy przebywających na terytorium Polski. W związku z tym utworzono cztery punkty pomocy prawnej rozlokowane na terenie Warszawy. Ponadto Komisja Zagraniczna i Praw Człowieka OIRP w Warszawie otworzyła linię telefoniczną dla uchodźców, którzy przybyli do Polski zza wschodniej granicy, oraz osób, które świadczą im pomoc humanitarną. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmują się r.pr. Magdalena Bartosiewicz, r.pr. Urszula Nieborak, r.pr. Paweł Kowalski.
Okręgowa Izba Radców Prawnych we Wrocławiu
W OIRP we Wrocławiu już od 26 lutego, codziennie, w dwóch punktach stacjonarnych, radcowie i aplikanci radcowscy świadczą bezpłatną pomoc prawną dla obywateli Ukrainy. Codziennie radcowie prawni i aplikanci radcowscy dostępni są także na dyżurach telefonicznych. Rada OIRP we Wrocławiu podjęła uchwałę o przekazaniu ukraińskiej izbie 5 tys. zł. Ponadto uruchomiono zbiórkę rzeczową. Natomiast Fundacja Radcowie Razem, powołana przy OIRP we Wrocławiu, prowadzi zbiórkę finansową dla prawników z Ukrainy. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Beata Janikowska.
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Zielonej Górze
W siedzibie izby i w biurze zamiejscowym w Gorzowie Wielkopolskim pomocy prawnej pro publico bono udziela 23 radców prawnych i 10 aplikantów. Ponadto zorganizowana została zbiórka pieniędzy, za które zakupiono niezbędne produkty przekazane do punktu recepcyjnego w Horodle. Koordynacją pomocy prawnej dla ludności ukraińskiej zajmuje się r.pr. Anna Chomicz-Marciniak.
Kinga Mierzyńska
