ROZMOWA Z MARIUSZEM JELONKIEM, DORADCĄ PODATKOWYM, CZŁONKIEM KRAJOWEJ RADY DORADCÓW PODATKOWYCH
Na rynku usług podatkowo-prawnych radcowie prawni i doradcy podatkowi często współpracują na potrzeby obsługi wspólnego klienta. Czy zdarza się, że radcowie korzystają z usług doradców podatkowych na własne potrzeby?
Materia prawa podatkowego jest w dzisiejszych czasach, szczególnie w Polsce, bardzo obszerna. Specjalizacja w ramach wykonywanego zawodu, brak czasu, częste wątpliwości interpretacyjne powodują, że szkoda ?doktoryzować się? nad jednostkowymi zdarzeniami i lepiej zdać się na opinię specjalisty zajmującego się danym obszarem podatków. W mojej praktyce, jak i moich kolegów obsługa radców prawnych nie należy do rzadkości. Często też wykonujemy obsługę księgowo-podatkową działalności radców prawnych, jak i innych zawodów prawniczych.
Od 1 września zaczął działać wykaz informacji o podatnikach VAT. Jak w tym systemie powinni znaleźć się radcowie prawni prowadzący kancelarie w formie samodzielnej działalności gospodarczej?
Na mocy ustawy z 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1018) od 1 września zaczął obowiązywać rejestr, tzw. biała lista, obejmujący podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT. Radca prawny prowadzący kancelarię w formie jednoosobowej działalności gospodarczej czy spółki osobowej jest takim samym przedsiębiorcą jak każdy inny podmiot gospodarczy. Zatem powszechne wymagania prawa jego również dotyczą. Choć okres wejścia w życie zapisów ustawy z 12 kwietnia 2019 r. w zakresie podatków dochodowych został przedłużony do 1 stycznia 2020 r., to ? nie chcąc narażać swoich klientów na konsekwencje nieprawidłowych działań oraz siebie na postępowania karnoskarbowe ? wszystkie płatności dokonywane po 31 grudnia powinny być kierowane na aktualne konta bankowe zgłoszone do wykazu podatników. Dla samodzielnych radców prawnych będzie to aktualizacja zgłoszenia do CEIDG, dla spółek osobowych będzie to aktualizacja na druku NIP-2. Istotne jest też, by usunąć z tego wykazu rachunki, które nie istnieją lub zostały zamknięte.
Jakie zmiany w zakresie obowiązku prowadzenia kas fiskalnych będą już wkrótce dotyczyły radców prawnych?
1 maja weszła w życie ustawa z 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw oraz ustawy ? Prawo o miarach (Dz.U. poz. 675) ? zwana dalej ?ustawą wprowadzającą?. Ustawa ta wprowadza do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r., poz. 2174, ze zm.) ? zwanej dalej ?ustawą o VAT? ? zmiany w zakresie kas rejestrujących. Ustawa wprowadzająca zakłada m.in. możliwość, a dla podatników prowadzących działalność gospodarczą, w określonych w ustawie wrażliwych branżach ? obowiązek stosowania nowego rodzaju kas rejestrujących ? kas online ? w celu prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Radcowie prawni, jako wykonujący usługi prawnicze zgodnie z art. 145b. 1. ?ustawy o VAT?, mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w terminie do 31 grudnia 2020 r. Zatem od 1 stycznia 2021 r. muszą mieć kasy online.
Kiedy nie trzeba mieć kasy fiskalnej w kancelarii prawnej?
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących kasy fiskalnej nie trzeba mieć w kancelarii prawnej jedynie w wypadku braku klientów ? osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, lub świadczenia im usług na odległość w sytuacji zapłaty 100% należności na rachunek bankowy z ich strony.
Czym różni się kasa fiskalna online od kas tradycyjnych?
Kasy online wyposażone są w nowe funkcje umożliwiające oprócz zapisu w pamięci fiskalnej i chronionej kasy również przekazywanie w sposób ciągły, zautomatyzowany i bezpośredni danych rejestrowanych przy ich użyciu z prowadzonej ewidencji oraz danych o zdarzeniach mających znaczenie dla pracy kas do systemu teleinformatycznego ? Centralnego Repozytorium Kas.
Czy kasa online musi być cały czas włączona?
Na razie nie ma oficjalnej interpretacji dotyczącej tego, czy kasa online musi być cały czas włączona, czy nie. Kasa ma wysyłać dane co 2 godziny, ale co pół godziny sprawdzać, czy ten harmonogram nie uległ zmianie. Zatem należy przyjąć, że kasa online jest włączona w czasie rejestracji sprzedaży i powinna pozostawać włączona w czasie 2?3 godzin po rejestracji oraz w trakcie sporządzania raportów.
Czy zawsze można odliczyć VAT od zakupu takiej kasy?
VAT od zakupu kasy online można odliczyć zawsze w przypadku wykonywania działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Można odliczyć także część kosztów zakupu takiej kasy. Sposób i tryb dokonywania odliczenia zawierają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (Dz.U. poz. 820). Co istotne, ?ulga? przysługuje również tym podatnikom, którzy na podstawie ustawy zostali zobligowani do wymiany dotychczas stosowanych kas na kasy online. Mogą z niej zatem skorzystać np. przedsiębiorcy z branży prawniczej, którzy prowadzą już ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas fiskalnych. Dodatkowo przy ich wymianie nie będą musieli zwracać ?ulgi? już wykorzystanej na kasy wcześniej zakupione. Podatnik może skorzystać z ?ulgi? również w przypadku, gdy zapłata za zakup kasy rejestrującej dokonywana jest w ratach. Warunkiem jest zapłacenie wszystkich rat za kasę, ponieważ podstawą do jej uzyskania jest dowód zapłaty całej należności za jej zakup. Podatnik, który będzie ubiegał się o zwrot ?ulgi?, nie będzie musiał już składać do właściwego naczelnika urzędu skarbowego pisemnego zgłoszenia (oświadczenia), jak to było poprzednio. Podatnicy mają prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. W przypadku gdy kwota ta jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, mają prawo do zwrotu ich różnicy na rachunek bankowy podatnika, pod warunkiem że zakup kas rejestrujących nastąpił nie później niż w terminie sześciu miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.
Od 1 stycznia obowiązują przepisy wprowadzające obowiązek raportowania schematów podatkowych. Jaka jest ich definicja?
Jest ona zawarta w art. 86a § 1 pkt od 10 do 16 ordynacji podatkowej. Schematem podatkowym jest uzgodnienie, które: a) spełnia kryterium głównej korzyści oraz ma ogólną cechę rozpoznawczą, b) ma szczególną cechę rozpoznawczą lub c) inną szczególną cechę rozpoznawczą. Przez uzgodnienie rozumie się czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności, w tym czynność planowaną lub zespół czynności planowanych, których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego. Natomiast art. 86a § 2 stanowi, iż ?kryterium głównej korzyści uważa się za spełnione, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej rozsądnie oczekiwanej lub wynikającej z wykonania uzgodnienia, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia?. (Więcej na ten temat na str. 22?23).
Wiele kancelarii radców prawnych i podatkowych funkcjonuje w formie spółek komandytowych. Ta forma prowadzenia działalności była bardzo korzystna, także ze względów podatkowych. Czy coś się w tej praktyce zmieniło?Moim zdaniem spółki komandytowe są dobrym rozwiązaniem przy udziale zagranicznego partnera osoby prawnej. Są według mnie także formą skutecznego zabezpieczenia majątkowego. Z punktu widzenia podatku dochodowego nie dają jednak innych czy większych korzyści jak inne spółki osobowe (partnerska czy jawna) przy opodatkowaniu wspólników ? osób fizycznych liniowym podatkiem dochodowym. Zatem to rozmiar działalności i odniesienie się do własnego bezpieczeństwa może uzasadniać wybór takiej formy działalności.
