Młodzieży podoba się prawo i zawód radcy prawnego

Przez

7 czerwca 2018

W podniosłej atmosferze majestatu prawa i autorytetu Sądu Najwyższego odbył się finał III edycji Akademii Konkursu Wiedzy o Prawie, organizowanej przez Centrum Edukacji Prawnej KRRP. Tym razem komisje konkursowe nie miały problemów z wyłonieniem zwycięzców ? dogrywek nie było, a pierwsze nagrody trafiły do dziewcząt z Podlasia.

Finałowe zmagania tegorocznej Akademii ? Konkursu Wiedzy o Prawie otworzył mec. Leszek Korczak, wiceprezes KRRP, w towarzystwie mec. dr Krystyny Babiak, dyrektora CEP, oraz mec. Jolanty Kucharzak, głównego koordynatora Akademii ? Konkursu. Życząc uczestnikom samych sukcesów, prezes Korczak, zwrócił uwagę, że sam fakt, iż znaleźli się w finale Konkursu ? oraz w tak szczególnym dla prawników miejscu ? powinien być powodem do dumy. A był to dzień szczególny, bo dosłownie w sali obok, z udziałem przedstawicieli mediów, rozpoczynała się sprawa Tomasza Komendy, który niesłusznie skazany spędził w więzieniu 18 lat. SN miał go uniewinnić, naprawiając błąd sprzed lat. Dzieci mogły więc zobaczyć nie tylko, jak działa prawo i jakie skutki może ono mieć dla obywateli, ale też przekonać się, że żarna sprawiedliwości czasami mielą bardzo powoli. Uczniowie oraz ich rodzice i opiekunowie mieli też możliwość zwiedzenia samego gmachu SN. Podczas ponad półgodzinnego spaceru Andrzej Zielony, asystent sędziego, omówił nie tylko historię SN i samego gmachu, ale również wskazał, gdzie mieszczą się poszczególne izby SN i czym one się zajmują. Młodzi finaliści mieli też okazję przymierzyć togę sędziego SN i zrobić sobie pamiątkowe zdjęcia. Chętnych nie brakowało, jednak dopiero za kilka lat dowiemy się, czy ten strój na kogoś naprawdę pasował?

Około godz. 11.00 w dwóch salach rozpraw Izby Cywilnej SN rozpoczęły się finały ? w Sali E dla uczniów klas gimnazjalnych, a w Sali F ? dla klas podstawowych. O główne nagrody rywalizowało w tym roku 14 gimnazjalistów oraz tyle samo uczniów szkół podstawowych (po jednym z województwa), którzy zostali wyłonieni w etapie okręgowym spośród 481 uczniów (252 z klas gimnazjalnych i 229 z podstawówek). Dzieci odpowiadały na pytania ustne przed trzyosobowymi zespołami jurorów tworzącymi Centralną Komisję Akademii ? Konkursu. W przeciwieństwie do finału sprzed roku, który odbył się w siedzibie Naczelnego Sadu Administracyjnego, jury nie miało większych problemów z wyłonieniem finałowych trójek. Mimo wysokiego poziomu wiedzy i świadomości prawnej zdających, liczba zdobytych przez nich punktów była różna, więc dogrywek nie było. Wysoki poziom przełożył się jednak na przyznanie w kategorii szkół podstawowych kilku dodatkowych nagród zamiast trzeciej.

? III edycja Konkursu po raz kolejny potwierdziła zasadność edukacji prawnej w szkołach. Miałam przyjemność uczestniczyć w pracach komisji, przed którą prezentowali swoją wiedzę i świadomość prawną uczniowie szkół podstawowych. Było dla mnie dużą radością słuchać ich wypowiedzi, widzieć, że ci młodzi ludzie chcą wiedzieć, jak funkcjonują mechanizmy prawne, chcą uczyć się prawa i wykorzystywać je w praktyce. Kilkanaście lat temu, myśląc o edukacji prawnej, właśnie tak ją sobie wyobrażaliśmy, że dzięki dzieleniu się naszymi doświadczeniami, młodzi ludzie będą wiedzieli, że to prawo przydaje się na co dzień ? mówiła mec. Jolanta Kucharzak, która przewodniczyła Komisji dla uczniów szkół podstawowych.

Drugiej komisji przewodniczyła mec. Elwira Szurmińska-Kamińska, sekretarz KRRP, która podkreśliła nie tylko wysoki poziom finalistów, ale również to, że wielu z nich reprezentowało małe miejscowości. ? Cieszymy się z zainteresowania prawem wśród dzieci i młodzieży szczególnie z małych miejscowości, cieszymy się, że szkoły są zaangażowane w konkurs i wiele z nich uczestniczyło w nim po raz kolejny ? stwierdziła.

Z takich właśnie miejscowości pochodziły zwyciężczynie Konkursu, którymi zostały: w kategorii gimnazjalistów Kinga Szymańska ze Szkoły Podstawowej w Szumowie, a w kategorii szkół podstawowych ? Julia Michelle Kolasa, uczennica Szkoły Podstawowej nr 5 w Zambrowie. Co ciekawe ? obie laureatki odpowiadały jako pierwsze, obie przyjechały z województwa podlaskiego, a ich mamy to radczynie prawne (sic!), które znają się, a czasami nawet ze sobą pracują. Gdy tuż po ogłoszeniu wyników zapytałem je, o jakim zawodzie marzą, Kinga bez namysłu odpowiedziała: albo będę prawnikiem, albo technologiem produkcji żywności, natomiast Julia, że zamierza studiować prawo lub medycynę. Trudno się dziwić, bo dziewczęta mają jeszcze sporo czasu na podjęcie decyzji, cieszy jednak fakt, że myślą o prawie.

Dla Kingi Szymańskiej udział w III edycji Akademii ? Konkursu nie był nowym doświadczeniem. ? Dwa lata temu córka była najmłodszym uczestnikiem i już wtedy zajęła 5. miejsce ? wyjaśnia mama, mec. Elżbieta Szymańska. Kinga do konkursu przygotowywała się przede wszystkim sama, ale wspierała ją w tym nauczycielka od angielskiego, która w szkole dba o edukację prawną. ? To ona zauważyła informację o konkursie ? podkreśla Kinga. Podobnie było u Julii Kolasy, którą w szkole ? zarówno teraz, jak i w poprzednich latach ? przygotowywała wicedyrektor szkoły, ale w tym roku robiła to wspólnie z mamą, mec. Martą Pogorzelską.

W tym miejscu, wzorem wypowiedzi licznych laureatów konkursów, można by powiedzieć, że bez wsparcia nauczycielek, które pamiętały o konkursie, ale przede wszystkim rodziców, ten sukces nie byłby możliwy. I mamy na to również inne dowody.

? Niech pan teraz nie wchodzi na egzamin ? poprosiła mnie jedna z pań, gdy próbowałem zajrzeć na chwilę do sali, w której zdawali gimnazjaliści. ? Moja córka właśnie przygotowuje się do prezentacji i na pewno to jej przeszkodzi. Ja też tam nie zaglądam ? tłumaczyła mocno przejęta mama? Nie przeszkodziłem. Jej córka zdobyła III nagrodę.

Jarosław Jatczak, radca prawny z Trzemeszna, przyjechał z córką Jagną, która w tym roku, podobnie jak w ubiegłym, wygrała etap wojewódzki. Na pytanie, skąd u córki zainteresowanie prawem, powiedział: ? W szkole były organizowane lekcje dotyczące wiedzy samorządowej, mediacji, prawa. Jagna była tym zainteresowana. I kiedy pojawił się konkurs, zdecydowała się w nim wystartować. Ja w tym udziału nie miałem.

Również Konrad Wojtowicz, Marszałek Sejmu Dzieci i Młodzieży 2018 r., którego sesja w momencie składania tego materiału do druku była mocno niepewna, na finał konkursu przyjechał z mamą, politolożką. Kiedy z nim rozmawiałem, już wiedział, że nie wygra, bo pytanie ?nie siadło?. ? Ale i tak jesteśmy wygrani, bo spotkaliśmy prezes Małgorzatę Gersdorf, która wpisała Konradowi dedykację na Konstytucji. I to jakiej? Tej wydanej przez KRRP, bo jego Tata jest radcą prawnym (sic!) ? śmiała się pani Liliana Stawska-Wojtowicz. Konrad do Konkursu zgłosił się sam, dowiedział się o nim na finale Pomorskiego Turnieju Wiedzy o Prawie w Gdańsku. Ale o prawie jeszcze nie myśli.

Udział w zmaganiach konkursowych to w dalszym ciągu przede wszystkim wynik indywidualnych zainteresowań młodzieży, tym bardziej że ani w programie szkoły podstawowej, ani w gimnazjum nie ma prawa.

? Dopiero w nowej podstawie programowej dla klasy VIII pojawi się prawo. Obecnie jednak tematów stricte prawnych nie ma ? mówi Marek Mirosław, nauczyciel ZSO nr 4 z Lublina, który na finał przyjechał z Kamilem Krzosem. W szkole, razem z panią Anną Celińską, zajmują się przygotowaniem uczniów do różnych konkursów, również Akademii, czerpiąc wiedzę z dostępnych materiałów. Na pomoc prawników nie bardzo mogą liczyć, chociaż czasami chętnie by z niej skorzystali. ? Dzisiaj wracamy z Kamilem z Warszawy i za trzy tygodnie mam nowy konkurs na inny temat. Siadamy i pracujemy ? wyjaśnia.

Mimo tak prostego wytłumaczenia, edukacja prawna potrzebuje silnego wsparcia i zaangażowania środowiska radcowskiego. Pokazała to m.in. słabsza frekwencja w tej edycji Akademii ? Konkursu. Była ona spowodowana m.in. trwającymi pracami nad zmianą formuły, wprowadzeniem nowego, elektronicznego systemu przeprowadzania etapu pierwszego.

Do Akademii ? Konkursu przystąpiło w tym roku 793 uczniów z klas podstawowych i gimnazjalnych, czyli o ponad 800 mniej niż przed rokiem. Najwięcej było z woj. dolnośląskiego (144), mazowieckiego (124) oraz wielkopolskiego (84), najmniej z województw opolskiego, podkarpackiego (po 20) i lubuskiego, a szkoły z woj. małopolskiego oraz warmińsko-mazurskiego w ogóle nie były reprezentowane.

? Liczyliśmy się z tym spadkiem, bo zmiana formuły wymaga czasu. W nowej edycji zakładamy jednak szybki wzrost. Wszystko będzie zależało od pracy koordynatorów, którzy muszą dotrzeć do szkół i przekonać nauczycieli, by zechcieli popracować z uczniami i pozwolili im wziąć udział w teście ? podkreśla mec. Leszek Korczak.

Taki zespół udało się stworzyć m.in. mec. Magdalenie Bartosiewicz, koordynatorce Akademii ? Konkursu w OIRP w Warszawie. ? Niezawodny, zawsze chętny do działań edukacyjnych. Nikt nie zamierza z tej pracy rezygnować, ale chętnie go poszerzymy ? podkreśla. Podobnie jak w roku ubiegłym mec. Anna Zaręba-Faracik i mec. Konrad Wasilewski uczestniczyli w pracach Centralnej Komisji.

? Trzeba, by w każdej Izbie wybrano na koordynatora osobę z pasją, która jest zaangażowana w sprawy edukacji prawnej, lubi młodzież i chce ją edukować ? podkreśla mec. Krystyna Babiak. I dodaje ? skoro nie udało nam się dostać na listę ministerialną, będziemy działać przez kuratorów, żeby ten konkurs stał się konkursem punktowanym, żeby młodzież, która myśli o dobrym liceum chciała w nim uczestniczyć. Do szkół trzeba też wprowadzić mediacje rówieśnicze.

Zdaniem mec. Kucharzak najważniejsze jest to, że młodzi ludzie chcą edukacji prawnej. ? Mówili o tym opiekunowie, rodzice i nauczyciele, przygotowujący dzieci do tegorocznej edycji. Wiemy o tym, dlatego nasz Konkurs, rozwijający świadomość prawną dzieci i młodzieży, powinien stanowić naturalny element procesu edukacyjnego.

Mec. Jolanta Kucharzak zapowiada, że już od września CEP przystąpi do realizacji IV edycji Akademii ? Konkursu. Natomiast mec. Elwira Szurmińska-Kamińska zapewniała, że dzięki nowej formule konkursu, eliminacji on-line, zainteresowanie wydarzeniem będzie coraz większe. Więcej czasu poświęcimy na rozpropagowanie konkursu, tak żeby udział był większy niż w tym roku.

Uczestnicy konkursu otrzymali nagrody pieniężne i rzeczowe, których wysokość odzwierciedlała reprezentowany etap edukacji oraz miejsce w finale. I tak gimnazjaliści otrzymali: za I miejsce ? 2000 zł, za II ? 1500 zł, a za III ? 1000 zł, natomiast uczniowie szkół podstawowych odpowiednio: 1500 zł, 1000 zł oraz 700 zł. Pozostali finaliści otrzymali dyplomy, a wszyscy słodkie upominki ufundowane przez firmę Lidl.

? Są ciężkie, ale za to słodkie. Wystarczą na całą powrotną drogę ? żartowała mec. Krystyna Babiak, rozdając wraz z innymi upominki.