NIE TYLKO EGZEKUCJA ADMINISTRACYJNA

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.

Zmiany wprowadzone nowelą mają usprawnić działania dotyczące wszczęcia i prowadzenia egzekucji administracyjnej oraz zwiększyć jej efektywność, m.in. poprzez wprowadzenie rozwiązań umożliwiających przymusowe dochodzenie należności z tytułu VAT rozliczanego w procedurze szczególnej od podmiotu, którego miejscem zamieszkania lub siedziby jest inne państwo niż Polska oraz dla którego państwem identyfikacji jest państwo inne niż Polska i w tym państwie identyfikacji została złożona deklaracja.

ZMIANY SZEROKO ZAKROJONE

– Zmiany dotyczą: egzekucji VAT w specjalnej procedurze zagranicznej, wyrzucenia jednego z etapów, czyli nienadawania klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do egzekucji, blokowania środków na rachunkach bankowych, kosztów upomnienia czy, dokładniej, przedawnienia i terminów przedawnienia, zbiegu egzekucji i zabezpieczenia, zmian dotyczących Rejestru Należności Publicznoprawnych oraz wygaszania decyzji ratalnych – mówił Artur Soboń, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, uzasadniając w Sejmie projekt.

Tych zmian jest dużo więcej. Jedną z nich jest rozszerzenie zakresu terminu wynagrodzenia, a więc i możliwości egzekucji należności, przez który (art. 1 pkt 1 ustawy) rozumie się teraz wynagrodzenia oraz inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego, w tym świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Dotyczą one również na przykład: usprawnienia egzekucji do majątku wspólnego zobowiązanego i jego małżonka, m.in. poprzez możliwość uzyskania przez wierzyciela lub organ egzekucyjny danych małżonka oraz informacji o majątku wspólnym, a także usprawnienia egzekucji z majątku obciążonego zastawem skarbowym i hipoteką przymusową oraz podmiotu, który uzyskał korzyść majątkową wskutek czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Nowelizacja wprowadza także zmiany w:

• Kodeksie postępowania cywilnego, gdzie m.in. rozwiązuje problem zbiegów egzekucji sądowej i sądowoadministracyjnej oraz zbiegów egzekucji administracyjnych, stwierdzając, że w takim przypadku zbieg rozstrzygany jest na korzyść organu, który prowadzi egzekucję (art. 773¹ § 32 k.p.c. i art. 775 § 1 zdanie pierwsze k.p.c.). Z kolei nowe brzmienie art. 889² k.p.c. wprowadza obowiązek niezwłocznego przekazywania przez bank zajętych kwot, niezależnie od rodzaju egzekwowanych obowiązków;
• ordynacji podatkowej, gdzie m.in. dodaje się art. 67da, który w § 1 wskazuje, iż w razie niedotrzymania terminu płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej bądź terminu płatności którejkolwiek z rat, na jakie zostały one rozłożone, następuje z mocy prawa wygaśnięcie decyzji o odroczeniu terminu płatności. Wygaśnięcie decyzji o rozłożeniu płatności na raty następuje w razie niedotrzymania terminu płatności trzech rat (§ 2 przywołanego przepisu), a nie trzech kolejnych rat;
• w ustawie o podatku od towarów i usług oraz w ustawie o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych.

Zmiany w ustawie o VAT polegają na dodaniu całego rozdziału 1c – Czasowe odwrotne obciążenie podatkiem gazu
w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, którego przepisy m.in. określają, jakie podmioty i na jakich warunkach będą mogły w okresie od 1 kwietnia 2023 r. do 28 lutego 2025 r. korzystać z tego rozwiązania.

Nowelizacja obejmuje także inne ustawy, regulując na nowo m.in.: zasady udzielania i rozliczania dotacji celowej ze środków Funduszu Edukacji Finansowej, zasady przeznaczenia środków Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji, źródeł przychodów oraz zasady przeznaczenia środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.

RÓŻNE TERMINY WEJŚCIA

Zgodnie z art. 29 u.p.e.a. ustawa wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia, ale:

• z dniem następującym po dniu ogłoszenia wchodzą przepisy art. 1 pkt 2, pkt 5 w zakresie art. 15 § 3b, pkt 13 lit. a w zakresie art. 27 § 1 pkt 2 lit. a tiret czwarte i lit. b tiret trzecie, pkt 13 lit. c, pkt 24 lit. b oraz art. 22 ust. 2;
• po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia przepisy art. 8–10 i art. 23–28;
• po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia – art. 6;
• 1 kwietnia 2023 r. – art. 4;
• 1 lipca 2023 r. – art. 3 pkt 1, 3–6, art. 7, art. 19 oraz art. 20;
• po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia – art. 1 pkt 7 i 8.