Od 27 lutego, wraz z wejściem w życie zmian w ustawie ? Prawo własności przemysłowej, poszerzył się katalog spraw, w których radcowie prawni mogą świadczyć pomoc prawną ? nabyli uprawnienia do występowania w roli pełnomocników w sprawach zgłoszeniowych, dotyczących wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych.
Do tej pory uprawnienia radców prawnych w postępowaniu przed Urzędem Patentowym ograniczały się do występowania w sprawach związanych z dokonywaniem i rozpatrywaniem zgłoszeń oraz utrzymywaniem ochrony znaków towarowych. 16 października 2019 r.,
po wielu miesiącach prac legislacyjnych, Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy ? Prawo własności przemysłowej, która rozszerza uprawnienia radców prawnych o występowanie w charakterze pełnomocnika strony w sprawach związanych z dokonywaniem i rozpatrywaniem zgłoszeń oraz utrzymywaniem ochrony wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych. Dzięki nowelizacji takie same możliwości otrzymają adwokaci.
Nie zmieni się przy tym zakres umocowania rzeczników patentowych, którzy ciągle jako jedyni mogą się zajmować patentami, wzorami użytkowymi oraz topografią układów scalonych.
Warto zwrócić uwagę, że w znowelizowanych przepisach ustawodawca uwypuklił, że osoby niemające miejsca zamieszkania lub siedziby na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (spoza Unii Europejskiej oraz państwa członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej) w sprawach przed Urzędem Patentowym mogą działać tylko za pośrednictwem rzecznika patentowego, adwokata lub radcy prawnego (w granicach ich umocowania). Oznacza to więcej pracy dla prawników, z których pomocy skorzystać muszą takie podmioty.
Jak zwykle w toku procesu legislacyjnego w ważnych dla samorządu sprawach brał udział Ośrodek Badań Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych. Ośrodek przedstawił m.in. dwie opinie, postulując rozszerzenie uprawnień radców prawnych, a jego przedstawiciele uczestniczyli w posiedzeniach prac komisji sejmowych.
Kwestia poszerzenia kręgu profesjonalnych pełnomocników uprawnionych do występowania przed Urzędem Patentowym o radców prawnych i adwokatów jest rozważana w Polsce już od co najmniej kilkunastu lat. Przełomem był rok 2015, kiedy radcowie prawni i adwokaci otrzymali możliwość zajmowania się ochroną znaków towarowych. Nowe przepisy to kolejny krok w kierunku przywrócenia historycznie uzasadnionych regulacji dopuszczających radców prawnych i adwokatów do zastępstwa przed Urzędem Patentowym we wszystkich rodzajach spraw.
Odnosząc się do uwarunkowań historycznych, konieczne jest wskazanie, że adwokaci, a później także radcowie prawni, mieli pełne prawo do występowania w charakterze pełnomocników przed Urzędem Patentowym przez ponad 60 lat z dotychczasowej ponadstuletniej historii tego urzędu, to jest w latach 1918?1949 oraz 1962?1993. Nie jest to więc postulat wprowadzenia rozwiązania nowego, nieznanego polskiej kulturze prawnej, ale powrót do sytuacji historycznie dominującej.
I choć zrównanie uprawnień na tym etapie prac legislacyjnych okazało się niemożliwe, rozszerzenie tych uprawnień w sprawach związanych z dokonywaniem i rozpatrywaniem zgłoszeń oraz utrzymywaniem ochrony wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych to ważny krok w kierunku powrotu do stanu prawnego sprzed lat ? przekonują przedstawiciele OBSiL.
W powyższym kontekście nie można także zapomnieć, że przecież obecnie radcowie prawni i adwokaci mają pełne prawo do występowania (na równi z rzecznikami patentowymi) we wszystkich typach spraw rozpatrywanych przez Urząd Patentowy, z patentowymi włącznie, w toku postępowań spornych, a także we wszelkich sprawach dotyczących własności przemysłowej przed sądami administracyjnymi, sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym.
