Rozmowa z Prezesem Krajowej Rady Radców Prawnych Włodzimierzem Chróścikiem.
Skąd pomysł na konferencję „Biegłość w AI – przyszłość zawodu radcy prawnego”?
Transformacja technologiczna już dziś wpływa na sposób świadczenia pomocy prawnej. Nie możemy traktować jej jako czegoś odległego – to rzeczywistość, która dzieje się teraz. Konferencja była odpowiedzią na realne potrzeby środowiska radcowskiego i rosnącą obecność AI w kancelariach, jest także realizacją punktu 10 wytycznych KRRP na lata 2024–2028, czyli dotyczącego metodycznego wsparcia radców i aplikantów w poznawaniu oraz wykorzystywaniu nowoczesnych narzędzi pracy. Chcieliśmy pokazać, że samorząd nie tylko dostrzega zmiany, ale aktywnie na nie reaguje. Sztuczna inteligencja to przede wszystkim narzędzie, które może znacząco zwiększyć efektywność pracy, o ile korzystamy z niej świadomie, odpowiedzialnie i z poszanowaniem zasad etyki zawodowej.
Jaki jest cel rekomendacji dotyczących korzystania z AI i jaką rolę mają odegrać w praktyce zawodowej radców prawnych?
Rekomendacje powstały jako praktyczne narzędzie – nie są to ogólne postulaty, ale konkretne wskazówki, które mają pomóc radcom prawnym i aplikantom w bezpiecznym wdrażaniu i korzystaniu z AI. Dokument porusza najważniejsze kwestie – od wyboru narzędzia przez ocenę ryzyka, zgodność z RODO po ochronę tajemnicy zawodowej i konieczność informowania klienta. Naszym celem było stworzenie realnego drogowskazu, który będzie można stosować w codziennej praktyce. Rekomendacje wskazują również, kiedy konieczne może być uzyskanie zgody klienta na użycie AI. To dokument otwarty, „żywy”, który będzie aktualizowany w miarę zmian legislacyjnych i rozwoju technologii. Chcemy, by każdy radca wiedział, nie tylko czy, ale jak bezpiecznie korzystać z AI.
W jakich obszarach radca prawny może dziś najbardziej skorzystać ze sztucznej inteligencji?
AI najlepiej sprawdza się obecnie w zadaniach analitycznych – przy przeglądaniu dużej liczby dokumentów, porównywaniu wersji umów, analizie orzecznictwa, wykrywaniu niespójności w zeznaniach. Dzięki temu radca może skrócić czas pracy nad opinią, pismem procesowym czy analizą prawną. Wspiera także w organizacji pracy kancelarii – np. w zarządzaniu sprawami czy obiegiem informacji. Jednak najważniejszy jest świadomy i bezpieczny sposób korzystania z tych narzędzi. Dlatego stawiamy na edukację – warsztaty, szkolenia, rekomendacje – aby każdy radca wiedział, jak korzystać z AI z zachowaniem standardów zawodowych, etycznych i prawnych.
Jakie zagrożenia wiążą się z wykorzystaniem AI w zawodzie radcy prawnego?
Najważniejsze ryzyka dotyczą trzech obszarów: poufności danych, odpowiedzialności zawodowej i relacji z klientem. AI działa na podstawie danych – dlatego radca musi wiedzieć, gdzie dane są przetwarzane, kto ma do nich dostęp i czy są odpowiednio zabezpieczone. Naruszenie tajemnicy zawodowej może nastąpić nieumyślnie, np. przez użycie niezweryfikowanego narzędzia. Drugi aspekt to odpowiedzialność – radca nie może zasłaniać się „błędem AI”. To człowiek odpowiada za efekt pracy, niezależnie od tego, czy korzystał z narzędzi wspomagających. Trzecim elementem jest konieczność przejrzystości wobec klienta – w niektórych przypadkach trzeba go poinformować o użyciu AI, a czasem także uzyskać zgodę. Rekomendacje KRRP precyzyjnie pokazują, jak się w tych sytuacjach zachować. Nie chodzi o to, by z AI nie korzystać – chodzi o to, by robić to odpowiedzialnie.
Czy KRRP planuje kontynuację działań w obszarze cyfryzacji i wspierania radców prawnych w erze AI?
Zdecydowanie tak. Konferencja i rekomendacje to dopiero początek. Pracujemy nad kolejnymi inicjatywami – cyklem szkoleń, webinarów i warsztatów z konkretnymi przykładami zastosowania AI w praktyce radcy prawnego. Chcemy też opracować wzorcowe klauzule do umów z dostawcami AI, analizować rozwiązania legislacyjne i orzecznicze. Zamierzamy na bieżąco aktualizować rekomendacje, by odpowiadały na dynamicznie zmieniającą się rzeczywistość. Naszym celem jest nie tylko wspieranie środowiska, lecz także współtworzenie nowych standardów zawodowych, które będą zgodne z technologią, prawem i etyką. Rewolucja technologiczna już trwa – my chcemy, by radcowie prawni byli na nią dobrze przygotowani.
Dział Komunikacji
