Kolejny rok minął nie wiadomo kiedy. Niektórzy zdążyli go już podsumować, inni mają to dopiero przed sobą. Dla wielu z nas jest to czas postanowień noworocznych i prób ich spełnienia. Styczeń to miesiąc przepełniony nadzieją i zapałem do wprowadzenia zmian. Także w prawie.
Przeglądamy dziesiątki stron internetowych w poszukiwaniu inspiracji oraz noworocznych promocji. Analizujemy i planujemy, co moglibyśmy zmienić w naszym życiu. Nauka nowego języka obcego, bieganie, pływanie czy inna aktywność fizyczna, a może zmiana wizerunku? Znajdujemy blogi, filmy i porady, a w szczególności relacje „przed i po”. Coraz więcej producentów przeróżnych produktów stawia na ich promowanie przy udziale influencerów – osób niezwykle popularnych, publikujących treści reklamowe na portalach społecznościowych. Przeglądamy i zastanawiamy się – może to coś dla nas? Ale jako prawnicy przeglądamy również najważniejsze zmiany w prawie. I jak zwykle – sporo zmian.
Jedna z bardziej interesujących to nowe zasady reklamy wyrobów medycznych. Wbrew powszechnej wiedzy chodzi nie tylko o popularne wyroby jak rękawiczki do badań, strzykawki czy opatrunki. Wyrobem medycznym jest również kwas hialuronowy, botoks czy laser. Zasady będą o wiele bardziej restrykcyjne niż dotychczas, a nowe przepisy po raz pierwszy regulują możliwości prowadzenia reklamy przez influencerów, ponieważ treści przez nich promowane stanowią reklamę i tym samym muszą spełniać szczegółowe wymagania wynikające z ustawy.
Z nowym rokiem wszedł w życie zakaz reklamowania wyrobów medycznych przez lekarzy, farmaceutów oraz osoby podające się za nich. Celem ustawodawcy było zakazanie wykorzystywania wizerunku lekarza za wynagrodzeniem, ponieważ osoby wykonujące zawody medyczne cieszą się dużym zaufaniem społeczeństwa. Co więcej, żadna z występujących w reklamie wyrobu medycznego osób nie będzie mogła podać się za lekarza lub przedstawiać produkt w sposób sugerujący wykonywanie zawodu lekarza, farmaceuty, pielęgniarki, ratownika medycznego i innych osób reprezentujących zawód medyczny. Podobny zakaz obowiązuje w odniesieniu do produktów leczniczych. Zgodnie z nowymi przepisami nie można bezpośrednio wzywać dzieci do nabycia reklamowanych wyrobów czy nakłaniać ich rodziców do kupienia im tych wyrobów. Zakazano również wprowadzania w błąd konsumentów co do zastosowania i działania wyrobu, w tym nieinformowania o prawdopodobnym ryzyku związanym z używaniem wyrobu lub sugerowania zastosowań wyrobu innych niż przewidziane przez producenta. Zakazano wreszcie promocji wyrobów przeznaczonych do używania przez profesjonalistów. Przy czym profesjonalistami, według ustawy, są osoby wykonujące zawody medyczne, posiadające specjalistyczną wiedzę i doświadczenie, laikami zaś pacjenci, konsumenci, dystrybutorzy czy przeciętni użytkownicy internetu.
Nowe przepisy nie zakazują reklamowania przez influencerów gabinetów medycyny estetycznej, ale już niedopuszczalna będzie sytuacja, w której oprócz gabinetu i usługi reklamowane będą również wyroby, którymi zabieg był wykonany. Choć przepisy ustawy o wyrobach medycznych nie podają definicji legalnej reklamy (została ona szczegółowo określona w orzecznictwie sądów), to jednak zgodnie z art. 58 ust. 1 pkt 3 tej ustawy za taką reklamę należy uznać kierowanie do publicznej wiadomości opinii przez użytkowników wyrobów, jeżeli otrzymują z tego tytułu korzyści. Przepis ten odnosi się zatem bezpośrednio do działalności influencerów.
Reklamy wyrobów medycznych nie znikną natychmiast z mediów. Obowiązują przepisy przejściowe, dzięki którym reklamy emitowane w minionym roku będą mogły być wyświetlane do 30 czerwca tego roku, ale nowe reklamy, niezgodne z aktualnymi przepisami, nie mogą już być produkowane.
W poszukiwaniu inspiracji do noworocznych zmian, stawiając przed sobą nowe wyzwania, szukając sposobu na poprawę wizerunku, nie zapominajmy o jednym – najważniejszym postanowieniem powinno być zadbanie o własne samopoczucie. Może zatem więcej uśmiechu? „Uśmiech to magia. Powstaje z niczego, a potrafi zdziałać cuda1”. Trzymajmy się tej zasady i jak najwięcej uśmiechajmy się, również do siebie nawzajem.
