Uroczystości ślubowania radców prawnych to jedno z najbardziej symbolicznych wydarzeń w samorządowym kalendarzu. Dla osób wkraczających do zawodu oznaczają one nie tylko formalne zakończenie aplikacji i zdanie egzaminu zawodowego lub spełnienie przesłanek „pozaapalikacyjnych”, lecz przede wszystkim wejście do środowiska o określonej kulturze, etyce i odpowiedzialności społecznej.
Choć ślubowania radców prawnych przed Dziekanami Rad OIRP odbywają się według potrzeby przez cały rok, to te organizowane na przełomie wakacji mają szczególny charakter. Są zwieńczeniem wiosennego egzaminu zawodowego i gromadzą najliczniejsze grupy nowych radców.
Wybór miejsca ślubowania nie jest przypadkowy – izby dokładają starań, aby uroczystość miała godną oprawę i odbywała się w przestrzeniach, które nadają wydarzeniu odpowiednią rangę. Ślubowania organizowane są w salach koncertowych, teatrach czy aulach, nierzadko z udziałem oprawy artystycznej. Taka forma podkreśla wyjątkowość chwili, a zarazem przypomina o powadze zobowiązania, jakie przyjmują na siebie nowi radcowie prawni.
W wydarzeniach uczestniczą przedstawiciele samorządu, bliscy nowo zaprzysiężonych, wykładowcy aplikacji oraz zaproszeni goście z innych środowisk prawniczych. Powtarzana jednogłośnie rota ślubowania, togi i powaga chwili – wszystko to buduje rangę wydarzenia, które dla wielu jest momentem przełomowym w życiu zawodowym.
Przemówienia otwierające uroczystości skupiają się zazwyczaj na wartościach etycznych i społecznej roli zawodu. Jak podkreśliła Dziekan Rady OIRP w Warszawie r. pr. Anna Sękowska: „Otwierając uroczystość, kieruję do Was słowa gratulacji i uznania za wysiłek, jaki włożyliście w zdobycie uprawnień zawodowych. Znaczenie etyki i odpowiedzialności to fundament naszej profesji. Jestem dumna z wysokiego poziomu przygotowania tegorocznych absolwentów aplikacji”.
Z kolei Dziekan Rady OIRP we Wrocławiu Tomasz Scheffler zaakcentował znaczenie wspólnoty i postawy prospołecznej: „Darzę was ogromnym szacunkiem i bardzo podziwiam za upór, dzięki któremu jesteście dzisiaj w tym miejscu. Pamiętajcie o naszym samorządzie – jesteśmy wspólnotą, którą możecie nie tylko tworzyć, ale przede wszystkim zmieniać”.
Dla nowych radców ślubowanie to nie tylko formalność. Wielu z nich podkreślało, że to moment szczególny – podsumowanie wieloletniego wysiłku, ale też początek nowego etapu. W wypowiedziach padały słowa wdzięczności wobec rodzin, mentorów i wykładowców. Zaznaczano również gotowość do zaangażowania w życie samorządu i podejmowania działań społecznych. Jak podkreślają przedstawiciele samorządu, to pokazuje, że dla coraz większej grupy młodych radców prawnych zawodowa tożsamość nie kończy się na świadczeniu usług prawnych – obejmuje także aktywność na rzecz samorządu i otoczenia społecznego.
Treść ślubowania i jego znaczenie
Centralnym punktem uroczystości jest wypowiedzenie roty ślubowania, której treść została określona ustawowo. W kilku zdaniach zawiera się esencja tego, czym powinien kierować się radca prawny w codziennej pracy. Wierność przepisom prawa, zachowanie tajemnicy zawodowej, działanie godne i uczciwe – to nie tylko deklaracje, to podstawowe kryteria zaufania społecznego wobec zawodu. Wypowiedziana rota staje się punktem odniesienia – także w trudnych momentach przyszłej praktyki zawodowej.
Rota ślubowania radcy prawnego
„Ślubuję uroczyście w wykonywaniu zawodu radcy prawnego przyczyniać się do ochrony i umacniania porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązki zawodowe wypełniać sumiennie i zgodnie z przepisami prawa, zachować tajemnicę zawodową, postępować godnie i uczciwie, kierując się zasadami etyki radcy prawnego i sprawiedliwości”.
Zawód zaufania publicznego
W wystąpieniach towarzyszących tegorocznym ślubowaniom wielokrotnie podkreślano, że wykonywanie zawodu radcy prawnego nie ogranicza się do świadczenia pomocy prawnej. To także realizacja konstytucyjnych zasad, które nadają samorządowi radców prawnych i samemu zawodowi szczególną pozycję w porządku prawnym państwa.
Zgodnie z art. 17 Konstytucji RP samorządy zawodowe reprezentują osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawują pieczę nad należytym ich wykonywaniem. W tym sensie ślubowanie radców prawnych to nie tylko akt osobistego zobowiązania, ale także moment wejścia w strukturę instytucjonalnie odpowiedzialną za jakość i niezależność świadczenia usług prawnych. Wskazywano również na związek zawodu radcy z realizacją praw i wolności obywatelskich, gwarantowanych w rozdziale drugim konstytucji – zwłaszcza prawa do sądu i prawa do obrony.
Zawód radcy prawnego pełni funkcję publiczną przez udział w rozstrzyganiu o interesie obywateli i jednostek organizacyjnych, zarówno w relacjach prywatnych, jak i wobec organów władzy publicznej. W tym kontekście niezależność radcy prawnego – wyrażająca się w profesjonalizmie, odwadze w wypowiedziach i gotowości do reprezentowania interesu klienta także w sporze z instytucjami publicznymi – wskazywana była jako jedna z kluczowych cech zawodu.
Ważnym akcentem w przemówieniach było także przypomnienie, że zawód radcy prawnego wiąże się z obowiązkami nie tylko wobec klienta czy sądu, lecz również wobec społeczeństwa jako całości. To właśnie ten publiczny wymiar wykonywania zawodu uzasadnia istnienie niezależnego samorządu oraz wysokie wymagania etyczne stawiane każdemu radcy prawnemu.
Próg nowej odpowiedzialności
Ślubowanie nie zamyka, ale otwiera drogę. Od tej chwili młodzi radcowie prawni mogą wykonywać zawód, reprezentować klientów, udzielać porad i podejmować czynności procesowe. Staje przed nimi wachlarz wyzwań: od ochrony praw jednostek przez udział w sprawach o znaczeniu publicznym po współtworzenie kultury prawnej. Ten symboliczny akt staje się początkiem odpowiedzialnej drogi, na której każdego dnia mierzą się ideały zawodu z realiami praktyki.
Egzamin wstępny na aplikację radcowską 2025 – termin, opłata, zgłoszenia
W czasie gdy młodzi radcowie prawni po latach nauki, wymagającym egzaminie zawodowym i złożonym ślubowaniu rozpoczynają wykonywanie zawodu, nowa grupa absolwentów prawa szykuje się do rozpoczęcia własnej ścieżki zawodowej. Przed nimi pierwszy poważny krok – egzamin wstępny na aplikację radcowską.
Minister Sprawiedliwości wyznaczył termin egzaminu wstępnego na aplikację radcowską na sobotę 27 września 2025 r., godz. 11.00.
Kandydaci na aplikantów muszą złożyć zgłoszenie o przystąpieniu do egzaminu wstępnego najpóźniej do 13 sierpnia. Termin ma charakter nieprzywracalny.
Opłata egzaminacyjna wynosi 1125 zł (słownie: jeden tysiąc sto dwadzieścia pięć złotych).
Zgłoszenia należy składać w siedzibie komisji kwalifikacyjnej właściwej miejscowo, która mieści się w siedzibie odpowiedniej rady okręgowej izby radców prawnych.
Egzamin wstępny polega na rozwiązaniu testu składającego się z zestawu 150 pytań zawierających po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa, oraz z karty odpowiedzi. Kandydat może wybrać tylko jedną odpowiedź, którą zaznacza na karcie odpowiedzi będącej integralną częścią testu. Za każdą prawidłową odpowiedź kandydat uzyskuje 1 pkt. Pozytywny wynik z egzaminu wstępnego otrzymuje kandydat, który uzyskał z testu co najmniej 100 pkt.
Tradycja ślubowania
Zgodnie z ustawą o radcach prawnych prawo do wykonywania zawodu powstaje z chwilą wpisu na listę radców prawnych i złożenia ślubowania. Ślubowanie przyjmuje Dziekan Rady OIRP, która prowadzi daną listę.
Instytucja ślubowania ma w polskim prawie długą historię, sięgającą połowy XVI w. Jej początki wiążą się z zawodem adwokata – obowiązek złożenia przysięgi został po raz pierwszy zapisany w konstytucji sejmu krakowskiego z 1543 r. Przez stulecia przysięga ta zobowiązywała m.in. do lojalności wobec klienta, umiarkowanego wynagrodzenia, rzetelności wobec sądu oraz przestrzegania zasad uczciwego procesu.
Dawna rota miała charakter religijny, który dopiero w okresie międzywojennym zastąpiono świecką formułą. Współczesne ślubowanie radców prawnych, jako wyraz przyjęcia odpowiedzialności zawodowej i etycznej, kontynuuje tę tradycję.
PIOTR OLSZEWSKI
radca prawny
